Δίνεις τη δυνατότητα της αλλαγής στον εαυτό σου; Πόσο συχνά σου συμβαίνει να αλλάζεις και αυτό είναι κάτι που σε χαροποιεί;
Πιστεύω στις αλλαγές. Πάντα πίστευα πως μπορούν να γεννήσουν κάτι, να δημιουργηθεί κάτι μέσα από αυτές. Ειδικά στην Τέχνη είναι απαραίτητο κάθε φορά να ξαναγεννιέσαι, να φέρνεις μια όψη του εαυτού σου, μια πλευρά της αλήθειας που γνώρισες, ένα εσωτερικό τοπίο. Μέσα από μία αλλαγή επαναπροσδιορίζεται ξανά η ίδια ερώτηση, φωτίζεται από μια άλλη πλευρά ο κόσμος που βλέπουμε, μαθαίνουμε, ερευνούμε το πεδίο της ατομικής συνείδησης, αλλάζουμε. Υπάρχει πιο όμορφο πράγμα από αυτό… είναι μια ευχή.
Ποιες είναι οι σταθερές στη ζωή σου;
Το να πειθαρχώ μέσα από την αγάπη και να μην αφήνω τον εαυτό μου να γίνεται όμηρος της διάνοιάς μου, της παρορμητικότητας, της ύλης, του ανεξέλεγκτου. Το να έχω διάκριση, δηλαδή να αντιλαμβάνομαι την καθημερινότητα με μια καθαρή ματιά, να είμαι κοντά στην αλήθεια με μέτρο, συνείδηση. Επίσης, να ξυπνώ κάθε πρωί και να υπενθυμίζω στον εαυτό μου τις λέξεις αδελφοσύνη, αγάπη, ισότητα για όλους τους ανθρώπους γύρω μου. Προσπαθώ να βλέπω τα πάντα μέσα από το πρίσμα της αγάπης.
Αν και έχεις ταυτιστεί με την ηλεκτρονική μουσική, ωστόσο στο πρόγραμμά σου, στο Σταυρό του Νότου, θα εμφανιστείς στο πρώτο μέρος και με μια ροκ μπάντα που δημιουργήθηκε ειδικά για τις ανάγκες του συγκεκριμένου προγράμματος. Μίλησέ μας για το πρόγραμμα, πώς το φαντάζεσαι και πώς προέκυψε αυτή σου η ανάγκη για κάτι διαφορετικό;
Η βάση μου είναι ηλεκτρονική κυρίως, μια τεχνολογική πλατφόρμα ήχων και ρυθμών, που αρχίζουν να κινούνται και έχουν την ανάγκη να συνδεθούν ή να αποδεσμευτούν και να αποδεσμεύσουν. Παρ’ όλα αυτά έχω και μια άλλη πλατφόρμα, την ακουστική, δηλαδή εγώ και η κιθάρα μου. Κάθε φορά που ετοιμάζω μια συναυλία κόβω κομμάτια και τα συνδέω σε ένα ξένο περιβάλλον, μαγειρεύω συχνότητες που έχουν ενδιαφέρον, δηλαδή είναι σαν να κάνω χειρουργείο και να παίρνω ένα κεφάλι και να το βάζω στην άκρη ενός ποδιού ή να παίρνω ένα ηχείο και να το βάζω πίσω από ένα κεφάλι.Είναι μια προσωπική ανάγκη για να ανακαλύπτω ξανά τα μέτρα της μουσικής μου, να ξαναφτιάχνω λούπες στο χρόνο. Επίσης, έφτιαξα με τον κιθαρίστα μου, τον Φώτη, από τους elica μια ωραία μπάντα από σκόρπιους μουσικούς, τον Σπύρο τον ντράμερ των gad, έναν εξαιρετικό προγκρέσιβ κιθαρίστα, τον Δημήτρη, και τον Κώστα, έναν εκλεκτό μπασίστα. Τους ονόμασα handy park από το πάρκο στην beale street του Μέμφις, που ονομάστηκε έτσι από τον μπλουζίστα w.c.handy. Πιστεύω ότι τους ταιριάζει γιατί πίσω από κάθε μουσικό υπάρχει μια μικρή μελαγχολία που τού δίνει την ώθηση να κινείται, να περπατά. Κατά τ’ άλλα, θα είναι ο Βάιος κι εγώ που είμαστε η βασική μπάντα. Ε, είπαμε φέτος να μη βγούμε μόνοι μας δύο κούκοι.
Είναι επίσης η πρώτη φορά που κάνεις σειρά εμφανίσεων. Σημαίνει ότι πλέον βλέπεις με άλλο μάτι τις εμφανίσεις σ’ ένα χώρο και ότι μέσα από αυτές μπορεί να δημιουργηθεί και μια άλλου είδους επαφή με το κοινό σου;
Ποιες είναι οι σταθερές στη ζωή σου;
Το να πειθαρχώ μέσα από την αγάπη και να μην αφήνω τον εαυτό μου να γίνεται όμηρος της διάνοιάς μου, της παρορμητικότητας, της ύλης, του ανεξέλεγκτου. Το να έχω διάκριση, δηλαδή να αντιλαμβάνομαι την καθημερινότητα με μια καθαρή ματιά, να είμαι κοντά στην αλήθεια με μέτρο, συνείδηση. Επίσης, να ξυπνώ κάθε πρωί και να υπενθυμίζω στον εαυτό μου τις λέξεις αδελφοσύνη, αγάπη, ισότητα για όλους τους ανθρώπους γύρω μου. Προσπαθώ να βλέπω τα πάντα μέσα από το πρίσμα της αγάπης.
Αν και έχεις ταυτιστεί με την ηλεκτρονική μουσική, ωστόσο στο πρόγραμμά σου, στο Σταυρό του Νότου, θα εμφανιστείς στο πρώτο μέρος και με μια ροκ μπάντα που δημιουργήθηκε ειδικά για τις ανάγκες του συγκεκριμένου προγράμματος. Μίλησέ μας για το πρόγραμμα, πώς το φαντάζεσαι και πώς προέκυψε αυτή σου η ανάγκη για κάτι διαφορετικό;
Η βάση μου είναι ηλεκτρονική κυρίως, μια τεχνολογική πλατφόρμα ήχων και ρυθμών, που αρχίζουν να κινούνται και έχουν την ανάγκη να συνδεθούν ή να αποδεσμευτούν και να αποδεσμεύσουν. Παρ’ όλα αυτά έχω και μια άλλη πλατφόρμα, την ακουστική, δηλαδή εγώ και η κιθάρα μου. Κάθε φορά που ετοιμάζω μια συναυλία κόβω κομμάτια και τα συνδέω σε ένα ξένο περιβάλλον, μαγειρεύω συχνότητες που έχουν ενδιαφέρον, δηλαδή είναι σαν να κάνω χειρουργείο και να παίρνω ένα κεφάλι και να το βάζω στην άκρη ενός ποδιού ή να παίρνω ένα ηχείο και να το βάζω πίσω από ένα κεφάλι.Είναι μια προσωπική ανάγκη για να ανακαλύπτω ξανά τα μέτρα της μουσικής μου, να ξαναφτιάχνω λούπες στο χρόνο. Επίσης, έφτιαξα με τον κιθαρίστα μου, τον Φώτη, από τους elica μια ωραία μπάντα από σκόρπιους μουσικούς, τον Σπύρο τον ντράμερ των gad, έναν εξαιρετικό προγκρέσιβ κιθαρίστα, τον Δημήτρη, και τον Κώστα, έναν εκλεκτό μπασίστα. Τους ονόμασα handy park από το πάρκο στην beale street του Μέμφις, που ονομάστηκε έτσι από τον μπλουζίστα w.c.handy. Πιστεύω ότι τους ταιριάζει γιατί πίσω από κάθε μουσικό υπάρχει μια μικρή μελαγχολία που τού δίνει την ώθηση να κινείται, να περπατά. Κατά τ’ άλλα, θα είναι ο Βάιος κι εγώ που είμαστε η βασική μπάντα. Ε, είπαμε φέτος να μη βγούμε μόνοι μας δύο κούκοι.
Είναι επίσης η πρώτη φορά που κάνεις σειρά εμφανίσεων. Σημαίνει ότι πλέον βλέπεις με άλλο μάτι τις εμφανίσεις σ’ ένα χώρο και ότι μέσα από αυτές μπορεί να δημιουργηθεί και μια άλλου είδους επαφή με το κοινό σου;
Δεν το έχω κάνει ποτέ είναι αλήθεια, χθες βράδυ έκανα βόλτα εκεί κοντά στο Σταυρό του Νότου και παρατήρησα ότι λίγο πιο κάτω παίζει και ο Τόλης Βοσκόπουλος και είπα στο φίλο μου «πω, πωωωωω, θα γίνει χοντρή αναμέτρηση…» Είναι πολύ ωραίος χώρος αυτός που μου δίνουν και πολύ διαφορετικός από τα κλαμπ που συνήθιζα να παίζω όλα αυτά τα χρόνια. Θα μπορούν να μας πετάνε λουλούδια, να τα πιάνουμε, να τα ξαναπετάμε, να μου δίνουν νερό, να μας πιάνουν τα χέρια, να δίνω το μικρόφωνο στους φαν και να τραγουδούν κι αυτοί. Μου άρεσε πάντα αυτός ο χώρος γιατί πίστευα ότι δεν μπορούσα ποτέ να παίξω εκεί κι έτσι όταν μου το πρότειναν είπα αμέσως «ναι» γιατί γεννήθηκε μέσα μου η ανάγκη για κάτι καινούργιο.
Θα μπορούσες να συνυπάρχεις στο σημερινό τοπίο της ελληνικής δισκογραφίας, σ’ ένα πρόγραμμα με άλλους συνθέτες ή ερμηνευτές και με ποιους;
Θα μπορούσες να συνυπάρχεις στο σημερινό τοπίο της ελληνικής δισκογραφίας, σ’ ένα πρόγραμμα με άλλους συνθέτες ή ερμηνευτές και με ποιους;
Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ, άρα σημαίνει ότι δεν με ενδιαφέρει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα μπορούσα να παίξω με εναλλακτικές μπάντες με ανθρώπους που έχουμε κοινά γούστα, ανησυχίες και μουσικά στοιχεία. Ναι, έτσι θα μπορούσα να συνυπάρξω.
Αλλιώς τι να φανταστώ, δεν πάει το μυαλό μου κάπου στην ελληνική δισκογραφία. Θα ήθελα πολύ να παίζω κιθάρα στις μπάντες του Τσιτσάνη, όπως έχω ονειρευτεί ότι έπαιζα μπουζούκι στα «Δειλινά» και τραγουδούσαν ο Μπιθικώτσης και η Μοσχολιού.
Θα ήθελες να συνεργαστείς ξανά με κάποιον ερμηνευτή, -τρια και με ποιους; Γενικότερα σε ενδιαφέρει το τραγούδι;
Αλλιώς τι να φανταστώ, δεν πάει το μυαλό μου κάπου στην ελληνική δισκογραφία. Θα ήθελα πολύ να παίζω κιθάρα στις μπάντες του Τσιτσάνη, όπως έχω ονειρευτεί ότι έπαιζα μπουζούκι στα «Δειλινά» και τραγουδούσαν ο Μπιθικώτσης και η Μοσχολιού.
Θα ήθελες να συνεργαστείς ξανά με κάποιον ερμηνευτή, -τρια και με ποιους; Γενικότερα σε ενδιαφέρει το τραγούδι;
Eχω την εντύπωση πως δεν ξέρω να γράφω τραγούδια. Πιστεύω πως τα τραγούδια μου δεν μπορούν να τραγουδηθούν. Είναι σαν μισοτελειωμένα, δεν ολοκληρώνονται σχεδόν ποτέ.
Τι ζητάς από τους συνεργάτες σου;
Όσο καιρό δουλεύουν κοντά μου, να σέβεται και να προστατεύει ο ένας τον άλλο, να έχουν αδελφοσύνη, αυτό κυρίως, και να αγαπάνε λιγάκι τη μουσική μου.
Γράφεις μουσική για τη νέα ταινία του Μενέλαου Καραμαγγιώλη. Η μουσική για το σινεμά και το θέατρο θεωρείς ότι αποδίδει καλύτερα αυτό που θέλεις να δώσεις με τη μουσική σου;
Τι ζητάς από τους συνεργάτες σου;
Όσο καιρό δουλεύουν κοντά μου, να σέβεται και να προστατεύει ο ένας τον άλλο, να έχουν αδελφοσύνη, αυτό κυρίως, και να αγαπάνε λιγάκι τη μουσική μου.
Γράφεις μουσική για τη νέα ταινία του Μενέλαου Καραμαγγιώλη. Η μουσική για το σινεμά και το θέατρο θεωρείς ότι αποδίδει καλύτερα αυτό που θέλεις να δώσεις με τη μουσική σου;
Δίνει περισσότερη ελευθερία τόσο στο δημιουργό όσο και στον αποδέκτη;Νομίζω πως όταν κάποιος μου παραγγείλει να του γράψω μουσική, το ενδιαφέρον είναι ότι ανοίγω μια πόρτα για να δω τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός άλλου. Με όλους τους σκηνοθέτες και δημιουργούς που δούλεψα, πήγα εκεί που μόνος μου δεν θα πήγαινα ποτέ. Μου αρέσει πολύ να ακούω κάποιον να μου μιλά γι’ αυτό που ονειρεύεται, γι’ αυτό που φαντάζεται, γι’ αυτό που θέλει να δημιουργήσει. Κάθομαι σαν το σκυλί κοντά του και ξέρω ότι πρέπει να είμαι πιστός, να σεβαστώ τον κόσμο του και να εκφραστεί μέσα από μένα μόνο ο δικός του κόσμος. Με αφήνει να γίνω επισκέπτης στο όνειρό του. Οι συνεργασίες είναι κάτι εξαιρετικό. Μαθαίνω πολλά και με όλους όσους είχα την τύχη να συνεργαστώ ήταν μια βιβλιοθήκη για μένα ο καθένας τους. Δεν ξεχνώ ότι βοήθησαν και μένα να εξελιχθώ και να γίνω καλύτερος κοντά τους. Η ελευθερία με τη συνεργασία είναι ότι εκπαιδεύεσαι στο να σεβαστείς τον κόσμο του άλλου. Μέσα από την αίσθηση της δέσμευσης αγγίζεις τα τζάμια μιας άλλης πραγματικότητας. Το ταξίδι μέχρι εκεί είναι ελευθερία μέσα από τα όρια και το σεβασμό. Αυτό ναι, νομίζω πως είναι δημιουργία.
Πρόσφατα παίξατε ξανά μαζί με τον Μιχάλη Δέλτα ως Stereo Nova; Πώς αισθάνθηκες και θα μπορούσε κάτι τέτοιο να ξανασυμβεί για μια σειρά εμφανίσεων ή συναυλιών;
Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία γιατί έπειτα από αυτή τη συναυλία άλλαξε το σκηνικό και μπήκαμε σε μια νέα τοπογραφία γενικότερα. Ήταν η πιο ουσιαστική συναυλία που έχω κάνει γιατί διαπίστωσα για πρώτη φορά στη ζωή μου κοιτώντας αυτόν τον κόσμο ότι οι Στέρεο Νόβα έχουν γίνει μια ιδέα στον κόσμο. Διαπίστωσα ότι είναι ένα συγκρότημα που ανήκει μόνο στις καρδιές του κόσμου πια κι εμείς που φτιάξαμε όλο αυτό είμαστε πολύ μικροί, ακόμα και για να το ξαναεκτελέσουμε. Εκείνο το βράδυ αποχαιρέτησα για πάντα τους Στέρεο Νόβα όταν γύρισα στο σπίτι μου. Κατάλαβα πως το έργο μάς είχε ξεπεράσει και πως ανήκει αποκλειστικά στη νεότητα, στις καρδιές αυτών που το αγάπησαν, δεν έχω κανένα δικαίωμα πια εκτός από τα πνευματικά μου δικαιώματα. Και φυσικά δεν μπορώ να σκεφτώ ότι θα τους ξεπουλήσω παίρνοντας λεφτά και να υποκριθώ ότι είμαι ξανά κάποιος μέσα από αυτό. Όταν έγραψα το μικρό αγόρι το ’93, το έγραψα για τη δυσλεξία μου και τον τρόπο που δεν επικοινωνούσα με κανέναν και με τίποτε. Ήμουν 28 χρόνων στην Κολονία όταν ανακάλυψα ένα βράδυ από κάποιον γνωστό στο πανεπιστήμιο εκεί ότι ήμουν δυσλεξικός. Οι Στέρεο Νόβα ανήκουν στις καρδιές των παιδιών που τους αγάπησαν. Κι εκεί πρέπει να μείνουν. Είναι σαν το Αστραλον από τα πρώτα μας κομμάτια που έλεγε «θέλω να φυλάξω αυτές τις εικόνες, αυτές τις λέξεις μέσα σου…». Νομίζω πως αυτό θα κάνω. Οι Στέρεο Νόβα τέλειωσαν για μένα.
Τι δεν μπορείς και δεν θα ήθελες να στερηθείς;
Όταν νιώθω αγάπη στην καρδιά μου, δεν υπάρχει τίποτε άλλο που θα μπορούσα να στερηθώ.
Τι λες για τη σημερινή γενιά των εικοσάρηδων; Ειδικότερα για ομάδες νέων, όπως ΕΜΟ, Trendy, Κάγκουρες, τι έχεις να πεις;
Κάθε γενιά έχει τη δική της εικόνα και κάθε γενιά είναι ίδια ακριβώς με όλες τις προηγούμενες γιατί απλά κάθε νέος θέλει να κάνει τα ίδια που έκαναν και όλοι οι άλλοι. Θέλει να καταναλωθεί, να αναλωθεί, να καεί στο σκοτάδι, να κάνει έρωτα, να καπνίσει στο στόμα του ολόκληρο τον πλανήτη, να σπουδάσει, να μάθει, να κοιμηθεί σε ξένα σπίτια που δεν θυμάται πώς βρέθηκε εκεί και με ποιον πήγε εκεί, να γίνει στάχτη, να εξυμνήσει τη ματαιοδοξία, να πιστεύει πως κάποιος θα έρθει να τον αγαπήσει ενώ ο ίδιος δεν αγάπησε ποτέ τον εαυτό του, να ψάχνει να τα βρει όλα στον έξω κόσμο ενώ στην ουσία ο κόσμος είναι μέσα του κι αυτός δεν ξέρει τίποτε γι’ αυτόν, να μην έχει καμία αίσθηση της ατομικής συνείδησης, να πέφτει κάτω και να μένει κάγκελο από το κρύο για κάποιον που αγάπησε, να πηγαίνει με οποιονδήποτε για να βρει λίγη αγάπη, να γράφει ποιήματα, να έχει εμμονές με πρόσωπα που δεν τον αγαπάνε και να νομίζει ότι τον αγαπάνε, να κοιτάζει έναν τοίχο για πέντε ώρες, η καρδιά του να ροχαλίζει κι αυτός να πιστεύει ότι έχει φύγει, να πιστεύει ότι κανείς δεν τον θέλει και δεν τον αγαπά, να ντύνεται περίεργα για να δείχνει απόμακρος στον κόσμο του… Ολα αυτά που έκανα κι εγώ.
Τι είναι για σένα επανάσταση;
Νομίζω πως επανάσταση είναι το να μαθαίνεις να εκπαιδεύεσαι, να ερευνάς, να προσπαθείς για τον εαυτό σου ακόμα και έξω από ένα πανεπιστήμιο, να μη μένεις στην ημιμάθεια, η αμάθεια αναγκάζει τους ανθρώπους να κλείνονται πίσω από τον εγωισμό τους. Το μίσος, ας πούμε, είναι η απόλυτη εκδήλωση του εγωισμού, του διαχωρισμού, σε κάνει παντελώς αδιαπραγμάτευτο.
Εσύ πώς διαμαρτύρεσαι γι’ αυτά που συμβαίνουν γύρω σου;
Σε όλη μου τη ζωή έχω περάσει μέσα από οικονομικά σφιξίματα, μιας και η οικογένειά μου ήταν μια εργατική οικογένεια. Δούλευα τα καλοκαίρια στα εργοστάσια, στην πρέσα από 15 χρόνων. Τότε ήταν νορμάλ να μην πηγαίνεις διακοπές ούτε τα καλοκαίρια, αν ήσουν φτωχός. Και αν πήγαινες στο χωριό, σε άρπαζαν οι φτωχοί συγγενείς και μάζευες βερίκοκα από τις 6 το πρωί μέχρι τις 3 το μεσημέρι για ένα πολύ μικρό μεροκάματο. Μέχρι και 35 χρόνων γύρισα τη μισή Γη και εργάστηκα παντού, όπου μου έδιναν δουλειά. Ζούσα σε σπίτια-κλουβιά ή μοιραζόμουν σπίτια με άλλους, ποτέ δεν υποτίμησα κανέναν άνθρωπο, προσπάθησα να μην είμαι ρατσιστής, να πορευτώ με την πίστη και την αγάπη στην καρδιά μου, αυτό έβαζα και αυτό βάζω πάνω από όλα και σήμερα. Οταν φτιάχναμε με τους Στέρεο Νόβα την Ντισκολάτα ήμασταν σαν τους πατατοφάγους του Βαν Γκογκ. Μέχρι σήμερα προσπαθώ ακόμα και στέκομαι δίπλα σε όλα αυτά που συμβαίνουν και πριν πάρω οποιαδήποτε απόφαση σκέφτομαι αν η απόφασή μου έχει συνείδηση και αγάπη και πως η πράξη μου δεν θα προσβάλλει τον αδελφό μου δίπλα μου και μόνο τότε κάνω αυτό που πρέπει.
Πιστεύεις ότι όσο περνά ο καιρός, οι άνθρωποι ευαισθητοποιούνται περισσότερο στα οικολογικά θέματα ή αντίθετα; Είσαι αισιόδοξος σ’ αυτό το θέμα;
Πάντα προσπαθώ να είμαι αισιόδοξος, είμαι λίγο σαν τον Γουόλι το ρομποτάκι που έκανε ανακύκλωση στον κατεστραμμένο πλανήτη. Παντού υπάρχει ελπίδα, η ελπίδα είναι σαν να αφήνεις χώρο για να έλθει κάτι από το πουθενά, όπως το απόσπασμα από τη Γραφή που αναφέρει «αυτός που έρχεται ύστερα από εμένα είναι δυνατότερος από μένα…, αυτό είναι το μέλλον, να αφήσεις χώρο για να αναπνεύσουν οι επόμενοι». Προσπαθώ να σκέφτομαι και να κάνω οικολογικές κινήσεις μέσα στην καθημερινότητα και πιστεύω πως πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στο περιβάλλον και να προσφέρουμε στη Γη. Ξέρω πως γίνομαι ανόητα γραφικός, όμως οι νέες πηγές ενέργειας θα δώσουν δουλειά σε πολύ κόσμο στον πλανήτη. Βρισκόμαστε σε μια κρίση λόγω του πετρελαίου και πρέπει γρήγορα να περάσουμε σε νέες πηγές και νέους τρόπους ζωής. Θα πάρει χρόνο, όμως πρέπει να σκεφτόμαστε θετικά και μόνο θετικά και μέσα από την αγάπη, την αδελφοσύνη και τη δικαιοσύνη να δημιουργήσουμε το μέλλον.
Αν μπορούσες να δώσεις το δικό σου χρώμα στην Αθήνα, τι θα άλλαζες και τι θα κρατούσες;
Θα έκανα την Πανεπιστημίου και την Ακαδημίας πεζόδρομους με δάσος, θα έπαιρνα δύο μεγάλα παλιά πολυκαταστήματα, όπως το Μινιόν στην Πατησίων και το Ατενέ στη Σταδίου, και θα τα έκανα κέντρα νεότητας για δωρεάν συναυλίες, workshop, σχεδιαστήρια, αίθουσες διαλέξεων, αίθουσες τέχνης μόνο για νέους καλλιτέχνες και στούντιο μουσικής ή χορού. Θα γκρέμιζα παλιά εργοστάσια και θα έφτιαχνα όπου μπορούσα πάρκα. Θα έκανα ένα πολύ μεγάλο κτίριο στην Αθήνα κέντρο για τους άστεγους ηλικιωμένους που έχουν πραγματική ανάγκη. Τουλάχιστον να έχουν δωρεάν ντους, νερό, θέρμανση, φαγητό, να βρίσκουν ρούχα από τις προσφορές των πολιτών. Θα ενίσχυα περισσότερο οργανισμούς όπως η Praksis για τα θέματα των μεταναστών, θα έφτιαχνα το Κέντρο του Μετανάστη, όπου εκεί κάποιοι με ανάγκη θα έβρισκαν βοήθεια, πρώτες ανάγκες και ανθρώπινη ζεστασιά και θα μάθαιναν ελληνικά. Θα έδινα σημασία στον εθελοντισμό ώστε οι άνθρωποι να αποκτήσουν το συναίσθημα της προσφοράς και της ευθύνης. Θα έκανα αρκετά μπουζουξίδικα, που είναι τεράστιοι χώροι, παιδότοπους για φτωχές οικογένειες. Σκέφτομαι τόσα πολλά…Θα κρατούσα σίγουρα τους υπέροχους κινηματογράφους του Κέντρου της Αθήνας.
Κι αν άλλαζες κάτι στον εαυτό σου;
Πρόσφατα παίξατε ξανά μαζί με τον Μιχάλη Δέλτα ως Stereo Nova; Πώς αισθάνθηκες και θα μπορούσε κάτι τέτοιο να ξανασυμβεί για μια σειρά εμφανίσεων ή συναυλιών;
Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία γιατί έπειτα από αυτή τη συναυλία άλλαξε το σκηνικό και μπήκαμε σε μια νέα τοπογραφία γενικότερα. Ήταν η πιο ουσιαστική συναυλία που έχω κάνει γιατί διαπίστωσα για πρώτη φορά στη ζωή μου κοιτώντας αυτόν τον κόσμο ότι οι Στέρεο Νόβα έχουν γίνει μια ιδέα στον κόσμο. Διαπίστωσα ότι είναι ένα συγκρότημα που ανήκει μόνο στις καρδιές του κόσμου πια κι εμείς που φτιάξαμε όλο αυτό είμαστε πολύ μικροί, ακόμα και για να το ξαναεκτελέσουμε. Εκείνο το βράδυ αποχαιρέτησα για πάντα τους Στέρεο Νόβα όταν γύρισα στο σπίτι μου. Κατάλαβα πως το έργο μάς είχε ξεπεράσει και πως ανήκει αποκλειστικά στη νεότητα, στις καρδιές αυτών που το αγάπησαν, δεν έχω κανένα δικαίωμα πια εκτός από τα πνευματικά μου δικαιώματα. Και φυσικά δεν μπορώ να σκεφτώ ότι θα τους ξεπουλήσω παίρνοντας λεφτά και να υποκριθώ ότι είμαι ξανά κάποιος μέσα από αυτό. Όταν έγραψα το μικρό αγόρι το ’93, το έγραψα για τη δυσλεξία μου και τον τρόπο που δεν επικοινωνούσα με κανέναν και με τίποτε. Ήμουν 28 χρόνων στην Κολονία όταν ανακάλυψα ένα βράδυ από κάποιον γνωστό στο πανεπιστήμιο εκεί ότι ήμουν δυσλεξικός. Οι Στέρεο Νόβα ανήκουν στις καρδιές των παιδιών που τους αγάπησαν. Κι εκεί πρέπει να μείνουν. Είναι σαν το Αστραλον από τα πρώτα μας κομμάτια που έλεγε «θέλω να φυλάξω αυτές τις εικόνες, αυτές τις λέξεις μέσα σου…». Νομίζω πως αυτό θα κάνω. Οι Στέρεο Νόβα τέλειωσαν για μένα.
Τι δεν μπορείς και δεν θα ήθελες να στερηθείς;
Όταν νιώθω αγάπη στην καρδιά μου, δεν υπάρχει τίποτε άλλο που θα μπορούσα να στερηθώ.
Τι λες για τη σημερινή γενιά των εικοσάρηδων; Ειδικότερα για ομάδες νέων, όπως ΕΜΟ, Trendy, Κάγκουρες, τι έχεις να πεις;
Κάθε γενιά έχει τη δική της εικόνα και κάθε γενιά είναι ίδια ακριβώς με όλες τις προηγούμενες γιατί απλά κάθε νέος θέλει να κάνει τα ίδια που έκαναν και όλοι οι άλλοι. Θέλει να καταναλωθεί, να αναλωθεί, να καεί στο σκοτάδι, να κάνει έρωτα, να καπνίσει στο στόμα του ολόκληρο τον πλανήτη, να σπουδάσει, να μάθει, να κοιμηθεί σε ξένα σπίτια που δεν θυμάται πώς βρέθηκε εκεί και με ποιον πήγε εκεί, να γίνει στάχτη, να εξυμνήσει τη ματαιοδοξία, να πιστεύει πως κάποιος θα έρθει να τον αγαπήσει ενώ ο ίδιος δεν αγάπησε ποτέ τον εαυτό του, να ψάχνει να τα βρει όλα στον έξω κόσμο ενώ στην ουσία ο κόσμος είναι μέσα του κι αυτός δεν ξέρει τίποτε γι’ αυτόν, να μην έχει καμία αίσθηση της ατομικής συνείδησης, να πέφτει κάτω και να μένει κάγκελο από το κρύο για κάποιον που αγάπησε, να πηγαίνει με οποιονδήποτε για να βρει λίγη αγάπη, να γράφει ποιήματα, να έχει εμμονές με πρόσωπα που δεν τον αγαπάνε και να νομίζει ότι τον αγαπάνε, να κοιτάζει έναν τοίχο για πέντε ώρες, η καρδιά του να ροχαλίζει κι αυτός να πιστεύει ότι έχει φύγει, να πιστεύει ότι κανείς δεν τον θέλει και δεν τον αγαπά, να ντύνεται περίεργα για να δείχνει απόμακρος στον κόσμο του… Ολα αυτά που έκανα κι εγώ.
Τι είναι για σένα επανάσταση;
Νομίζω πως επανάσταση είναι το να μαθαίνεις να εκπαιδεύεσαι, να ερευνάς, να προσπαθείς για τον εαυτό σου ακόμα και έξω από ένα πανεπιστήμιο, να μη μένεις στην ημιμάθεια, η αμάθεια αναγκάζει τους ανθρώπους να κλείνονται πίσω από τον εγωισμό τους. Το μίσος, ας πούμε, είναι η απόλυτη εκδήλωση του εγωισμού, του διαχωρισμού, σε κάνει παντελώς αδιαπραγμάτευτο.
Εσύ πώς διαμαρτύρεσαι γι’ αυτά που συμβαίνουν γύρω σου;
Σε όλη μου τη ζωή έχω περάσει μέσα από οικονομικά σφιξίματα, μιας και η οικογένειά μου ήταν μια εργατική οικογένεια. Δούλευα τα καλοκαίρια στα εργοστάσια, στην πρέσα από 15 χρόνων. Τότε ήταν νορμάλ να μην πηγαίνεις διακοπές ούτε τα καλοκαίρια, αν ήσουν φτωχός. Και αν πήγαινες στο χωριό, σε άρπαζαν οι φτωχοί συγγενείς και μάζευες βερίκοκα από τις 6 το πρωί μέχρι τις 3 το μεσημέρι για ένα πολύ μικρό μεροκάματο. Μέχρι και 35 χρόνων γύρισα τη μισή Γη και εργάστηκα παντού, όπου μου έδιναν δουλειά. Ζούσα σε σπίτια-κλουβιά ή μοιραζόμουν σπίτια με άλλους, ποτέ δεν υποτίμησα κανέναν άνθρωπο, προσπάθησα να μην είμαι ρατσιστής, να πορευτώ με την πίστη και την αγάπη στην καρδιά μου, αυτό έβαζα και αυτό βάζω πάνω από όλα και σήμερα. Οταν φτιάχναμε με τους Στέρεο Νόβα την Ντισκολάτα ήμασταν σαν τους πατατοφάγους του Βαν Γκογκ. Μέχρι σήμερα προσπαθώ ακόμα και στέκομαι δίπλα σε όλα αυτά που συμβαίνουν και πριν πάρω οποιαδήποτε απόφαση σκέφτομαι αν η απόφασή μου έχει συνείδηση και αγάπη και πως η πράξη μου δεν θα προσβάλλει τον αδελφό μου δίπλα μου και μόνο τότε κάνω αυτό που πρέπει.
Πιστεύεις ότι όσο περνά ο καιρός, οι άνθρωποι ευαισθητοποιούνται περισσότερο στα οικολογικά θέματα ή αντίθετα; Είσαι αισιόδοξος σ’ αυτό το θέμα;
Πάντα προσπαθώ να είμαι αισιόδοξος, είμαι λίγο σαν τον Γουόλι το ρομποτάκι που έκανε ανακύκλωση στον κατεστραμμένο πλανήτη. Παντού υπάρχει ελπίδα, η ελπίδα είναι σαν να αφήνεις χώρο για να έλθει κάτι από το πουθενά, όπως το απόσπασμα από τη Γραφή που αναφέρει «αυτός που έρχεται ύστερα από εμένα είναι δυνατότερος από μένα…, αυτό είναι το μέλλον, να αφήσεις χώρο για να αναπνεύσουν οι επόμενοι». Προσπαθώ να σκέφτομαι και να κάνω οικολογικές κινήσεις μέσα στην καθημερινότητα και πιστεύω πως πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στο περιβάλλον και να προσφέρουμε στη Γη. Ξέρω πως γίνομαι ανόητα γραφικός, όμως οι νέες πηγές ενέργειας θα δώσουν δουλειά σε πολύ κόσμο στον πλανήτη. Βρισκόμαστε σε μια κρίση λόγω του πετρελαίου και πρέπει γρήγορα να περάσουμε σε νέες πηγές και νέους τρόπους ζωής. Θα πάρει χρόνο, όμως πρέπει να σκεφτόμαστε θετικά και μόνο θετικά και μέσα από την αγάπη, την αδελφοσύνη και τη δικαιοσύνη να δημιουργήσουμε το μέλλον.
Αν μπορούσες να δώσεις το δικό σου χρώμα στην Αθήνα, τι θα άλλαζες και τι θα κρατούσες;
Θα έκανα την Πανεπιστημίου και την Ακαδημίας πεζόδρομους με δάσος, θα έπαιρνα δύο μεγάλα παλιά πολυκαταστήματα, όπως το Μινιόν στην Πατησίων και το Ατενέ στη Σταδίου, και θα τα έκανα κέντρα νεότητας για δωρεάν συναυλίες, workshop, σχεδιαστήρια, αίθουσες διαλέξεων, αίθουσες τέχνης μόνο για νέους καλλιτέχνες και στούντιο μουσικής ή χορού. Θα γκρέμιζα παλιά εργοστάσια και θα έφτιαχνα όπου μπορούσα πάρκα. Θα έκανα ένα πολύ μεγάλο κτίριο στην Αθήνα κέντρο για τους άστεγους ηλικιωμένους που έχουν πραγματική ανάγκη. Τουλάχιστον να έχουν δωρεάν ντους, νερό, θέρμανση, φαγητό, να βρίσκουν ρούχα από τις προσφορές των πολιτών. Θα ενίσχυα περισσότερο οργανισμούς όπως η Praksis για τα θέματα των μεταναστών, θα έφτιαχνα το Κέντρο του Μετανάστη, όπου εκεί κάποιοι με ανάγκη θα έβρισκαν βοήθεια, πρώτες ανάγκες και ανθρώπινη ζεστασιά και θα μάθαιναν ελληνικά. Θα έδινα σημασία στον εθελοντισμό ώστε οι άνθρωποι να αποκτήσουν το συναίσθημα της προσφοράς και της ευθύνης. Θα έκανα αρκετά μπουζουξίδικα, που είναι τεράστιοι χώροι, παιδότοπους για φτωχές οικογένειες. Σκέφτομαι τόσα πολλά…Θα κρατούσα σίγουρα τους υπέροχους κινηματογράφους του Κέντρου της Αθήνας.
Κι αν άλλαζες κάτι στον εαυτό σου;
Μόνο η αγάπη μπορεί να αλλάξει τον άνθρωπο, κι αυτό αν την αφήσει στην ψυχή του.
Ετοιμάζεις νέα δουλειά; Περί τίνος πρόκειται;
Ένα καινούργιο άλμπουμ από τραγούδια και μουσική. Προσπαθώ να βρω χρόνο για να το ολοκληρώσω και να το ηχογραφήσω. Παρεμβαίνουν δουλειές και υποχρεώσεις που το σταματάνε στη μέση αλλά θα τα καταφέρω. Μου φαίνεται ακόμα πολύ δύσκολο να βρω τον τρόπο που θα παρουσιάσω ένα άλμπουμ, την ενορχήστρωσή του, τη σειρά των κομματιών. Όταν φτιάχνω ένα άλμπουμ νομίζω ότι δεν ξέρω τι μου γίνεται. Είναι σαν να φτιάχνω ρεβίθια στην κατσαρόλα και όταν πάω να την ξεσκεπάσω να βλέπω μακαρόνια. Κάπως έτσι είμαι όταν φτιάχνω μουσική.
Ετοιμάζεις νέα δουλειά; Περί τίνος πρόκειται;
Ένα καινούργιο άλμπουμ από τραγούδια και μουσική. Προσπαθώ να βρω χρόνο για να το ολοκληρώσω και να το ηχογραφήσω. Παρεμβαίνουν δουλειές και υποχρεώσεις που το σταματάνε στη μέση αλλά θα τα καταφέρω. Μου φαίνεται ακόμα πολύ δύσκολο να βρω τον τρόπο που θα παρουσιάσω ένα άλμπουμ, την ενορχήστρωσή του, τη σειρά των κομματιών. Όταν φτιάχνω ένα άλμπουμ νομίζω ότι δεν ξέρω τι μου γίνεται. Είναι σαν να φτιάχνω ρεβίθια στην κατσαρόλα και όταν πάω να την ξεσκεπάσω να βλέπω μακαρόνια. Κάπως έτσι είμαι όταν φτιάχνω μουσική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου