24 Φεβ 2011

Σα...

Έκοψε ένα κλαδί απ' την ανθισμένη αμυγδαλιά που βρέθηκε στο δρόμο του σήμερα το πρωί... Το πρώτο σημάδι της άνοιξης, σκέφτηκε...

Όμως, εκείνος δεν την περίμενε φέτος την άνοιξη, όπως όλες τις προηγούμενες φορές... Το 'ξερε... Το 'νιωθε... Σα να μην τον αφορούσε... Σα να μην ήταν έτοιμος γι' αυτή τη συνάντηση...

17 Φεβ 2011

Γιώργος Θέμελης, «Ερημία»

Έξω από μας πεθαίνουν τα πράγματα

Απ’ όπου περάσης νύχτα, ακούς σαν ένα ψίθυρο
Να βγαίνη από τους δρόμους που δεν πάτησες,
Από τα σπίτια που δεν επισκέφθηκες,
Απ’ τα παράθυρα που δεν άνοιξες,
Απ’ τα ποτάμια που δεν έσκυψες να πιης νερό,
Από τα πλοία που δεν ταξίδεψες.

Έξω από μας πεθαίνουν τα δέντρα που δεν γνωρίσαμε.

Ο άνεμος περνά από δάση αφανισμένα.
Πεθαίνουν τα ζώα από ανωνυμία και τα πουλιά από σιωπή.

Τα σώματα πεθαίνουν σιγά-σιγά από εγκατάλειψη.
Μαζί με τα παλιά μας φορέματα μες στα σεντούκια.
Πεθαίνουν τα χέρια, που δεν αγγίσαμε, από μοναξιά.
Τα όνειρα που δεν είδαμε, από στέρηση φωτός.

Έξω από μας αρχίζει η ερημία του θανάτου.

(Από την ποιητική συλλογή «Συνομιλίες» - 1953)

16 Φεβ 2011

«Ο έρωτας...»

Τι υπήρξε για σας ο έρωτας, τι σας πρόσφερε, τι σας αφαίρεσε;
–Για μένα ο έρωτας υπήρξε η αιώνια ανοιχτή πόρτα προς τους άλλους ανθρώπους. Και με έχει τοποθετήσει τελεσίδικα σε μια θέση συμπάθειας απέναντί τους.
Δεν φοβούμαι εγώ τους ανθρώπους. Καθόλου. Παρ’ όλο που έχω πάθει πολλά. Και όταν βρίσκομαι ανάμεσα σε μεγάλο πλήθος ανθρώπων, στους μεγάλους δρόμους ή σε συνάξεις, δεν νιώθω «συντριβή», όπως ακούω πολλούς να λένε. Αντίθετα, νιώθω πάρα πολύ μεγάλη χαρά από τα ανθρώπινα πλάσματα που βρίσκονται γύρω μου. Ίσως αυτό να είναι και ο κυριότερος λόγος που αγαπώ τόσο πολύ τις μεγαλουπόλεις και φυσικά τις δύο μεγαλουπόλεις που έχει η χώρα μας, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Σε τελική ανάλυση, το μόνο πράγμα που με παρηγορεί και καταστέλλει τη φοβία μου για το θάνατο είναι οι άλλοι, οι πολλοί άνθρωποι. Η μοναξιά μέσα στη φύση με πανικοβάλλει. Ενώ η μοναξιά μέσα στη μεγαλούπολη είναι το ιδανικό μου. Να είμαι κοντά, αλλά όχι μαζί, για να μπορώ να δουλέψω. Εάν δεν είχα αυτήν την ανάγκη της συγγραφικής δημιουργίας, ασφαλώς θα ζούσα, μετά τη δουλειά μου τη βιοποριστική, στα καφενεία, στους μεγάλους δρόμους, στα μεγάλα πάρκα, στα σινεμά. Για να βλέπω πολλούς ανθρώπους γύρω μου. Με παρηγορούν υποσυνείδητα. Όχι μόνο με τον έρωτα που μπορούν να μου παράσχουν, αλλά κυρίως με το παράδειγμα του θανάτου τους, της φθοράς τους.

Το ερωτικό δέσιμο με έναν άνθρωπο, που άλλοι το έχουν ξεγράψει ως αδύνατο, άλλοι το ζουν, ή νομίζουν ότι το ζουν, και άλλοι το περιμένουν, εσείς πώς το αντιμετωπίζετε;
–Η ερωτική μου ανάγκη είναι απόλυτα δεμένη με την ανάγκη της αφοσίωσης σε ένα πρόσωπο. Όχι της αφοσίωσης... της λατρείας, της εξουθένωσης μπροστά σ’ ένα πρόσωπο. Αλλά αυτό πρακτικά είναι αδύνατο. Είναι αδύνατο... Και όχι μονάχα γιατί δεν βρίσκει ανταπόδοση, αλλά γιατί δεν βρίσκει καν αντικείμενο. Με την έννοια της αποδοχής αυτών των αισθημάτων και όχι της μεταπτώσεώς τους σε διαφορετική πρακτική.

Και πώς αναπληρώνεται το κενό που αφήνει αυτή η έλλειψη;
–Αναπληρώνεται από την έντονη φιλικότητα που διαπιστώνω αργότερα στα πρόσωπα εκείνα τα οποία, αφού γλίτωσαν από τις διαθέσεις μου για συντριβή μπροστά τους και τακτοποίησαν τη ζωή τους όπως ήθελαν, μετά βλέπω ότι δεν ήταν τόσο αδιάφορα όσο είχαν δείξει...

(Αποσπάσματα από μια συνέντευξη του συγγραφέα Γιώργου Ιωάννου στο Βασίλη Αγγελικόπουλο, με ημερομηνία 19 Δεκεμβρίου 1978).

Ο Γιώργος Ιωάννου έφυγε από τη ζωή στις 16 Φεβρουαρίου του 1985. Είχε γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη, το Νοέμβριο του 1927...

14 Φεβ 2011

«Βουνά ερώτων...»

«…Οφείλει κανείς να ζει ένα πράγμα με την ένταση που του προκαλεί, κι ας βλάπτει το δεσμό αυτή η μονομερής ένταση. Κατά τη γνώμη μου, βλάπτεται ο δεσμός από το ότι το ένα μέρος παραπροσφέρει, παραπροσφέρεται, παρά είναι παράφορο. Αλλά είναι και τόσο απίθανο να συμπέσουν οι βαθμοί του αισθήματος ανάμεσα σε δυο ανθρώπους, παρά ενδεχομένως για μία μόνο στιγμή. Από εκεί και πέρα έχουμε χάσματα κι αυτό βοηθάει στο να μεγαλώνει το αίσθημα του ενός, να μικραίνει του άλλου, και να γίνεται αυτό το συναρπαστικό είτε παιχνίδι, είτε κυνηγητό, είτε μαρτύριο, αλλά οπωσδήποτε συναρπαστικό!

Τώρα, αν με ρωτήσετε από πού έχω βγάλει αυτά τα συμπεράσματα, και από πόσα όρη και βουνά ερώτων πέρασα κι ανεβοκατέβηκα, θα σας πω ελάχιστα... Αλλά έχω μια εμμονή με το θέμα και την αξία του, και το γεγονός ότι δεν το εξήντλησα, δεν το έζησα όσο έπρεπε, όσο το ήθελα κι όσο ήμουν προορισμένη ίσως να το ζήσω, μ’ έχει κάνει να αισθάνομαι ολίγον μελετήτρια του πράγματος σαν να έχω μία πείρα… Το απεσταγμένο κέρδος αυτής της ιστορίας, είναι του ενός ο βασανισμός. Εκεί έχω καταλήξει κι έχω ευφρανθεί κάμποσο από ένα τέτοιο βάσανο...».

Κική Δημουλά

10 Φεβ 2011

«Σκέψεις της Ιωάννας της Μοναχικής» (αιώνες μετά)

Άνοιξε τα χέρια της και είπε:
Δεν έχω καρδιά να σας δώσω.
Το σώμα μου στάχτη πυκνή σ’ ένα άδειο βάζο.
Όμως ελάτε
θα σας διδάξω την Απώλεια.

Πως χάνεσαι μόνη σου;
Μα δεν χρειάζεται εισιτήριο η επιστροφή.

Ο χρόνος δεν είχε αιτία να σταματήσει.
Ειρωνεύτηκε τα ασπροκάστανα μαλλιά της
και πήγε κι έκατσε βαρύς στ’ αριστερό της φτερό.
Έκτοτε εκείνη γέρνει προς τα δεξιά
να ισορροπήσει κάπως το διασκελισμό της μοναξιάς της.

Ήμουν κάποτε μια νότα
σ’ ένα φθαρμένο πεντάγραμμο -θυμήθηκε.
Κανείς δεν μ’ έκανε τραγούδι
αλλά εγώ δεν το έβαλα κάτω.
Τις νύχτες -αιώνες τώρα- μπαίνω
στ’ αυτιά των σκύλων
κι εκείνοι τρέχουν αμέσως να προστατέψουν
όσους αγάπησα.

Αυτό που ξέρω από σένα είναι
ένα βλέμμα που αδειάζει
κάθε φορά που φέρνω την κουβέντα στο αίμα μου.
Αυτό που ξέρεις από μένα
είναι ένας άνεμος που γελά σαν τρελός γύρω σου
και περιμένει να γυρίσεις την πλάτη
για να κοπάσει λίγο μέσα του την τρικυμία.
Θα μπορούσε να πει κανείς πως γνωριζόμαστε.

Πόση θάλασσα πια να φέρω; Πόσο ουρανό;
Κάποιος άλλος θα μ’ έδιωχνε και με λιγότερα.

Στο κάτω κάτω υπάρχει για όλους μας
ένα τοπίο φυγής
μια έρημος κι ένα σταυροδρόμι
Στάσου μια στιγμή να πάρω τσιγάρα
κι έρχομαι ν’ αναληφθούμε.

Ό,τι αγάπησα
καταγράφηκε επιτυχώς στις ετικέτες των ρούχων μου.
Έτσι κάθε φορά που ντύνομαι
φοράω κάποιον από εσάς.

Άνοιξε τα χέρια της και είπε:
Μου τα πήραν όλα:
τη δουλειά μου, την υγεία μου
τους απογόνους που δεν έκανα.
Κάτι τρίμματα από παλιά αντίδωρα
έχουν απομείνει στις παλάμες μου.
Όσα δεν φάνε τα πουλιά
ευχαρίστως να σας τα δώσω
να τα ρίχνετε στους δρόμους
για να επιστρέψετε σε μένα.
Σε μιαν άλλη ζωή.

Από το «Με λένε Θάνατο» της Στέλλας Βλαχογιάννη, εκδόσεις «Μετρονόμος»...

9 Φεβ 2011

Και στα Γιάννινα... «Μην παίζεις με τα χώματα»

Το θεατρικό έργο «Μην παίζεις με τα χώματα» της Στέλλας Βλαχογιάννη θα ανέβει στα Γιάννινα, στο Δημοτικό Θέατρο στα παλιά σφαγεία, στις 16 Μαρτίου.

Έναρξη στις 21.00, εισιτήριο 10 ευρώ.

Θα επανέλθουμε...

«Ο Τζον Τζον ζει»

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Στάμος Σέμσης και ο Νίκος Μωραΐτης συνεργάζονται για τη δημιουργία ενός δίσκου. Το καλοκαίρι του 2002 είχαν ξαναβρεθεί, με αφορμή τότε το άλμπουμ της Έλλης Πασπαλά «Σε ποιο Θεό να πιστέψω».

Και τώρα, οχτώ χρόνια μετά, οι δυο τους έγραψαν τη μουσική και τους στίχους στα καινούρια τραγούδια της Ανδριάνας Μπάμπαλη για το cd της «Ο Τζον Τζον ζει». Ακούγοντας τα τραγούδια, από το πρώτο ως το τελευταίο, νιώθεις ότι εδώ κάτι συμβαίνει. Κάτι που σε κερδίζει από την πρώτη ακρόαση και δε σε εγκαταλείπει όσες φορές κι αν ξανακούσεις το υλικό. Δε θέλω να προσδιορίσω αυτό το «κάτι». Μου αρκεί που το εισπράττω. Και με συν-κινεί. Κι αυτό δε συμβαίνει συχνά. Ο «Τζον Τζον» είναι ό,τι πιο ενδιαφέρον έχουμε ακούσει τελευταία. Μπράβο και στους τρεις!

Αν μιλούσα για τραγούδια, δύσκολα θα άφηνα έξω κάποιο. Όλα έχουν λόγο ύπαρξης στο cd: Η «Κούκλα σπασμένη», το «Περιπλανώμενο» (με ένα απόσπασμα από τον «Ικαριώτικο»), το «Άλογο» και πάνω απ’ όλα το εξαιρετικό «Ρεβόλβερ», tribute στον Almodovar, όπως αναφέρεται. Χωρίς ν’ αφήσω απ’ έξω τα «Πεύκα», το «Απόψε» του Δημήτρη Σέμση, όπου συνυπάρχει η φωνή της Μπάμπαλη με της Ελένης Τσαλιγοπούλου και, βέβαια, την «Ακρογιαλιά», που πρωτακούσαμε από την Έλλη Πασπαλά.

Ο Στάμος Σέμσης με τις μελωδίες του δημιουργεί μια ατμόσφαιρα στην οποία αξίζει να «κατοικήσεις». Τα τοπία της μουσικής του σε προκαλούν να γίνεις μέρος τους, να ταξιδέψεις εντός τους, να τα εξερευνήσεις. Μ’ αυτό το «περιβάλλον» των τραγουδιών, η φωνή της Μπάμπαλη βρίσκεται σε απόλυτη εναρμόνιση. Και η ίδια στην καλύτερη στιγμή της μέχρι τώρα δισκογραφικής παρουσίας της.

Απ’ την πλευρά του, ο Νίκος Μωραΐτης παρουσιάζεται εδώ διαφορετικός. Με τη γραφή του εκτίθεται αλλιώς. Με τρόπο ζηλευτό. Λες και περίμενε αυτή τη συνεργασία για να παρουσιάσει ένα στιχουργικό πρόσωπο που κρατάει κρυμμένο και που θα θέλαμε να το βλέπαμε συχνότερα… Δεν επιστρατεύει επιτηδευμένες ρίμες ή εύκολα ευρήματα για να αναγκάσει τον ακροατή να προσέξει ό,τι λέει. Οι στίχοι του στηρίζονται στην αλήθεια τους και μόνο σ’ αυτή, χωρίς να χρειάζονται άλλου είδους μέσα για να μας συναντήσουν. Θεωρώ ότι η δουλειά του Νίκου Μωραΐτη με το Στάμο Σέμση και την Ανδριάνα Μπάμπαλη στο cd «Ο «Τζον Τζον ζει» αποτελεί ένα κομβικό σημείο όχι μόνο για τη στιχουργία του, αλλά και για την εν γένει παρουσία του στο ελληνικό τραγούδι από δω και πέρα.

Υ. γ.
Οι δυο δημιουργοί αφιερώνουν το δίσκο, με όλη τους την αγάπη, στο Λευτέρη Παπαδόπουλο…

(Πρώτη δημοσίευση: «Music Corner»)

«Ο Aόρατος άνθρωπος»

Μετά το «Έξω» του 2007 κι ένα διπλό live cd με τις «Απίθανες περιπέτειές» του, ο Φοίβος Δεληβοριάς -ο τραγουδοποιός που ο Μάνος Χατζιδάκις μάς τον παρουσίασε το 1989 «υπεύθυνα κι από καρδιάς ως μια ζωντανή και πρωτότυπη παρουσία στο σύγχρονο “αληθινό” τραγούδι του τόπου μας»- παρουσίασε τα καινούργια του τραγούδια. Και μπορεί ο ίδιος στη νέα του δισκογραφική δουλειά να δηλώνει «Αόρατος άνθρωπος», τα τραγούδια του, όμως, μόνο… αόρατα δεν είναι.

Τα καινούργια τραγούδια του Φοίβου Δεληβοριά έχουν πράγματα να πούνε. Μιλάνε, όπως πάντα, για τη ζωή και τον έρωτα, αλλά αυτή τη φορά με ένα τρόπο εντελώς διαφορετικό. Δεν θα ήταν υπερβολή, αν λέγαμε, ότι ακούμε εδώ έναν άλλο Δεληβοριά. Αλλαγμένο και εξελιγμένο δημιουργικά σε όλα τα επίπεδα της τραγουδοποιΐας του: μουσικά, στιχουργικά, ενορχηστρωτικά, ερμηνευτικά. Χωρίς τις αναγνωρίσιμες «σταθερές» του και την «τριτοδεσμίτικη» ματιά του στα πράγματα. Δείχνει ότι μεγαλώνει και ωριμάζει καλλιτεχνικά με ησυχία, χωρίς πανικό, δουλεύοντας τα κομμάτια του μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια και αναζητώντας, πλέον, νέους δρόμους για να εκφραστεί. Το χρειαζόταν, αφού τα προηγούμενα χρόνια, από τον «Καθρέφτη» και μετά, ήταν φανερή η κόπωση και η στασιμότητα σε ό,τι επικοινωνούσε μαζί μας.

Δεν έχω να πω περισσότερα. Ακούστε οπωσδήποτε τα τραγούδια του Φοίβου Δεληβοριά στον «Αόρατο άνθρωπο». Όχι μόνο, επειδή πολλοί χαρακτήρισαν τον εν λόγω δίσκο ως έναν από τους καλύτερους και τους πιο ενδιαφέροντες της περασμένης χρονιάς. Επειδή τα συγκεκριμένα τραγούδια θα σας κερδίσουν και θα ακουμπήσουν την ψυχή σας…

Υ. γ.
Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί η συμμετοχή της Αρλέτας, που ερμηνεύει το τραγούδι «Ωροσκόπιο». Ωραία στιγμή, ξεχωριστή, που προσθέτει πόντους στο δίσκο…

(Πρώτη δημοσίευση: «Music Corner»)

Στο «Μετρό»...

Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης και Μαρία Παπαγεωργίου
Live...

1 Φεβ 2011

«Ησυχία...»

«Ήθελα να ξαναβρώ κάτι που να με συγκινήσει, να μου πάρει το χέρι και να το βάλει πάνω σε μια σελίδα χαρτί. Όταν γράφεις πάρα πολλά πράγματα, αρχίζει πάνω σου μια διάκριση. Δεν θες να γράφεις για να γράφεις.
Παλιά αναρωτιόμουν γιατί σταματάνε όταν μεγαλώνουν οι άλλοι άνθρωποι. Έλεγα εγώ δεν θα σταματήσω ποτέ. Τώρα καταλαβαίνω ότι είναι κύκλοι αυτοί, κλείνει ένας και μέχρι να ανοίξει ο καινούργιος πρέπει να αντέξεις το ότι πιθανόν δεν θα ξαναγράψεις.
Πρέπει να δεις τι είναι αυτό που σου αρέσει, με ποιους μπορείς να ταιριάξεις, ίσως με νεότερους ανθρώπους, να ξανακάνεις ένα πάντρεμα. Τώρα πια νομίζω ότι έχω μέσα μου μια ησυχία ώστε να επιτρέψω στον εαυτό μου να σκεφτεί το καινούργιο όνειρο και λίγο λίγο να το κάνω πραγματικότητα».

(Λίνα Νικολακοπούλου,
από τη «LIFO»)