30 Σεπ 2008

για τον Οκτώβριο

Αν ήθελα να γράψω κάτι για τον Οκτώβριο… Θα έγραφα για το γενέθλιο μήνα του Μάνου Χατζιδάκι… Για το μήνα του ζυγού στις αστρικές διαδρομές… Για το μήνα χωρίς «μ» στο σώμα του… Για το μήνα με το πικρό άρωμα των χρυσανθέμων στη ατμόσφαιρα… Για το μήνα των ηρωικών ή λιγότερο ηρωικών «όχι» του βίου μας, που μπορεί, τελικά, να κρύβουν την πιο βαθιά μας υποταγή…

Καλό Οκτώβριο!

Κικής Δημουλά, «Υπόφωτο»

Βραχνή η Περιπέτεια
απ’ το πολύ να λέει
πάει κι αυτό πάει κι αυτό.

Μαλακτικό το φως του Οκτωβρίου.

Το πίνω. Αργά αργά.
Ανακατεύοντάς το συνεχώς
προσεκτικά και αργά.
Μη και χυθεί σταγόνα
από την αίσθηση πως ζω,
που την πίνω αργά αργά
σ’ ένα πολύ ρηχό φλιτζάνι.
Πολύ ρηχό φλιτζάνι
το φως του Οκτωβρίου.
Έχει ένα λάσκο η ατμόσφαιρα.
Την πας πιο δω πιο κει
ανάλογα που θέλεις κάτι ν’ αραιώσει,
κάτι να γίνει πιο πυκνό.
Έχει η ατμόσφαιρα
αυτό που λέμε λιγοστεύει,
είτε πρόκειται για φως
για θεό
φθινοπώριασμα πίστης
για υπόφωτο έρωτα.
Ειν’ η ατμόσφαιρα
διασκορπισμένο και σπασμένο
το μακρύ τραγούδι της συνέχειας:
τι απόγινε, τι απόγινες;


Πάει κι αυτό πάει κι αυτό
τραγουδιστά αποκρίνεται
η λακωνική εξαφάνιση.
Αργά αργά μυθιστορίζεσαι.

Έχει ένα άδειασμα η ατμόσφαιρα.
Αραιοκατοικημένη η περιπάθεια.
Εδώ εκεί να φανεί η πλάτη κάποιου φεύγω
πάει κι αυτό πάει κι αυτό.
Άδειες ονοματοφωλιές
σ’ εσοχές της φωνής,
ξεπουπουλιάσματα ύψους.
Πεινασμένα φωνήεντα
τσιμπάνε με το ράμφος τους
ψόφια τζάμια.

Μια κιτρινίλα. Όχι λαίμαργη.
Τρώει αργά αργά το χρώμα.
Μια κιτρινίλα στα φυτά,
στα φιλάλληλα,
στα καταφύγια φάρδη.
Μελανίες μελιστάλαχτοι
σέρνουν νεκροφόρες φράσεις:
πάει κι αυτό πάει κι αυτό.
Το κόρο του κίτρινου ψέλνει
τη Θεία Ακολουθία της απογύμνωσης.
Ύφεση πολυφωνική.
Ακολουθώ.
Προσέχοντας που πατάω.
Παντού σπασμένο μάκρος.
Μαλακιά και σκεπαστική η ατμόσφαιρα.
Έτσι σου ‘ρχεται να την τραβήξεις ως επάνω
να κουκουλωθείς
να μη βλέπεις άλλο
τι γρήγορα κι απρόσεχτα
ανακατεύουν οι χαμοί
ό, τι εμείς αργά αργά και προσεκτικά
ανακατεύοντας
καθυστερούμε να χαθεί
απ’ το πολύ πολύ ρηχό φλιτζάνι.



(Από την ποιητική συλλογή της Κικής Δημουλά «Το τελευταίο σώμα μου», 1981).

28 Σεπ 2008

Καλό φθινόπωρο

Είμαστε ακόμα ζωντανοί…
Επειδή «όλα τα πήρε το καλοκαίρι»
Επειδή τα καλοκαίρια δεν ήταν ποτέ το καλύτερό μας…
Επειδή η εποχή δείχνει φθινόπωρο…
Επειδή «το πρώτο μου φθινόπωρο… (ξανά) κάθισα και (ξανά) μέτρησα κι εγώ τα φιλαράκια μου»
Επειδή «Σεπτέμβριο τη λέγανε την πέτρα που δεν κύλησε»
Επειδή «η ψυχή που δεν το ’χει δίνει μόνο ψιλά»
Επειδή τις αγάπες μας δεν τις κρύψαμε…
Επειδή γι’ αυτά που αγαπήσαμε…
Επειδή με τις εμμονές μας θα πορευόμαστε…
Επειδή τίποτα δεν είναι αυτονόητο…
Επειδή το ξαφνικό περιμένει στη στροφή…
Επειδή αν δε φανερώσεις τα έσω σου τραύματα, πως θα ζητήσεις απ’ τους άλλους να πράξουν το ίδιο…
Επειδή αν δε σπαταλήσεις…
Επειδή «αν δεν τρωθείς / που θα σε βρει η αγάπη»
Επειδή «τ’ αγαπώ τα καθαρά μου»
Επειδή «η καρδιά δεν αντέχει πολλά»
Επειδή αφορμές ψάχνουμε…
Επειδή τα καλύτερα έρχονται. Όχι, μοιρολατρικά. Δικαιωματικά!…
Επειδή «αν μας αντέξει το σκοινί, θα φανεί»…
Καλό φθινόπωρο!
(Στη φωτογραφία: «Κίτρινη πόλη», έργο της Άννας – Μαρίας Τσακάλη. Υπάρχει στο εξώφυλλο του cd «Εκατό μικρές ανάσες»).

26 Σεπ 2008

"Αποχρώσεις" σε... "Τέρα Άμου"

Ο Νίκος Διακογιάννης, δάσκαλος από τη Νίσυρο, μέσα από το πολύ ενδιαφέρον λογοτεχνικό του blog "Τέρα Άμου" (tera-amou.pblogs.gr) πρότεινε σήμερα στους αναγνώστες του, με μια γενναιόδωρη παρουσίαση, το δικό μου blog. Και μ' έκανε να κοκκινίσω από ντροπή...
Σκέφτηκα πολύ αν έπρεπε να αναδημοσιεύσω εδώ τα γραφόμενά του για τούτη την απόπειρα επικοινωνίας μας και, τελικά, οι όποιοι δισταγμοί μου νικήθηκαν από τη μεγάλη χαρά και τη συγκίνηση που μου έδωσε. Γιατί, τελικά, φίλτατοι, δεν είμαστε μόνοι...
Ιδού λοιπόν:
Θα ήθελα σήμερα να σας συστήσω ακόμη ένα αξιόλογο ιστολόγιο που ανακάλυψα εδώ και λίγο καιρό, το οποίο ανήκει στον Αλέξη Λιόλη, φιλόλογο από τα Ιωάνννα. Με εγγραφές που αφορούν στη μουσική, το θέατρο, το βιβλίο και γενικά σε θέματα που άπτονται του πολιτισμού, έρχεται να δώσει το δικό του στίγμα στην μπλογκογειτονιά. Σχόλιο ακόμη δεν κατάφερα να του αφήσω, γιατί πρέπει να ενεργοποιήσει κι άλλους τρόπους επικοινωνίας που το blogspot προσφέρει, έτσι όσοι έχετε λογαριαμό εκεί ή απλώς ένα email στο gmail, δε θα αντιμετωπίσετε κανένα πρόβλημα. Εμείς οι του pathfinder πρέπει να περιμένουμε να ανοιχτούν όλοι οι δρόμοι επικοινωνίας. Σήμερα επέλεξα σαν εγγραφή - εισιτήριο τούτη που αναφέρεται στον ερχομό του φθινοπώρου. Κάντε κλικ εδώ και το ταξίδι στην ποιότητα και τα βαθιά συναισθήματα αρχίζει!
Νίκο, ένα ευχαριστώ δε φτάνει...
Κι όχι από ανάγκη ανταπόδοσης, αλλά από ανάγκη ψυχής, θέλω να συστήσω στους φίλους των "αποχρώσεων" το βιβλίο σου "Τέρα Άμου", μια -ας την πούμε- "μπαλάντα της θάλασσας"... Και να τους πω να ετοιμάζονται και για το επόμενο, το καινούργιο σου μυθιστόρημα, μια "μπαλάντα των ορέων", αυτή τη φορά, που θα 'ρθει το Φλεβάρη.
Ο Νίκος Διακογιάννης, φίλοι μου, όπως είχε πει ο Ελύτης για το Γκάτσο, "έχει ακούσει τη φωνή"...
Καλό μας χειμώνα!!

23 Σεπ 2008

Φθινόπωρο

Φθινόπωρο... Στα ξαφνικά, όπως όλες οι αλλαγές... Με κρύο πρώιμο... Φθινόπωρο με φόρα... Πριν καλά καλά προλάβουμε να τακτοποιήσουμε τα καλοκαιρινά μας αισθήματα, προτού κρατήσουμε φυλαγμένα στη μνήμη με μπόλικη ναφθαλίνη τις καλές στιγμές του καλοκαιριού και πριν ρίξουμε στο σκόρο της λήθης όλα τα περιττά...
Λιγοστεύει το φως της μέρας... Κάποτε με μελαγχολούσε αυτό, τώρα δεν το σκέφτομαι... Εξ' άλλου, τα καλοκαίρια ποτέ δεν τα αγάπησα... Ούτε εκείνα εμένα... Φθίνουν οι οπώρες, σκέφτηκα... Άστες να φθίνουν, μου απαντάει μια φωνή μέσα μου. Η αγάπη να μη φθίνει... Η λαχτάρα μου γι' αυτά που αγαπώ... Η σκέψη μου κι η φροντίδα μου για τους ανθρώπους που θέλω να είναι δίπλα μου... Να μου πιάνουν το χέρι και να μου ψιθυρίζουν "εδώ είμαι"... Κι εγώ...

16 Σεπ 2008

Ο Μάνος Λοΐζος



Μας ακολουθεί ο Μάνος Λοΐζος… Κι ας έχουν περάσει 26 χρόνια από τις 17 Σεπτέμβρη του 1982, όταν μας αποχαιρέτησε για πάντα…
Μας ακολουθεί με τα τραγούδια του, όλα με σύντροφο αχώριστο τη μελωδία… Και με μια τρυφεράδα αγέραστη…
Μέγας συνθέτης! Και της παρέας και του έρωτα και του πολιτικού αγώνα και της κοινωνικής διαμαρτυρίας και των μοναχικών διαδρομών... Έγραψε τραγούδια με "αίμα και καρδιά"... Όλα θα τον θυμίζουν...






10 Σεπ 2008

μια γουλιά...

Κυριακή απόγευμα στη ζεστή φθινοπωρινή Αθήνα. Μοναστηράκι, Πλάκα. Με ουρανό καθαρό. Γαλάζιο. Όπως το πουκάμισο του Θοδωρή. Βρεθήκανε στην ώρα τους. Κι ανηφορίσανε. Κόσμος τριγύρω. Νέα παιδιά, ωραία παιδιά, που συναντούσαν τις παρέες τους, αλλοδαποί, μικροπωλητές, κυρίες που έβγαιναν με φόρα απ' το μετρό για να φτάσουν όσο γινόταν πιο γρήγορα σε μια εκκλησία που πανηγύριζε -παραμονή Γενεθλίου της Παναγίας- το τρενάκι στα πόδια τους...
Καθίσανε σ' ένα πλάτωμα με τραπεζάκια έξω. Και με απέναντί τους το αστεροσκοπείο. Ήπιαν καφέ και λεμονάδα. Κι η κουβέντα άρχισε. Και που δεν έφτασε! Σε τόπους, σε ανθρώπους, σε έρωτες, σε χωρισμούς, σε αποχωρισμούς, σε ιστορίες που θαρρείς ότι βγήκαν από τις σελίδες ενός μυθιστορήματος που γράφεται ακόμα. Με πρωταγωνίστρια την περίφημη θεία που άφησε το κατάστημα με τα "είδη προικός" για ν' ακολουθήσει στη Νίκαια της Γαλλίας έναν γαλλοαρμένη που ερωτεύτηκε κι εκεί να διαπρέψει στη μόδα. Ζωές γεμάτες...
Και μέσα σ' όλα, λόγο στο λόγο, η Βέμπο η θεά. Το μαντήλι της, τα τραγούδια της, ο έρωτάς της με τον Τραϊφόρο που την πλήγωνε, αλλά... Η Βέμπο. Που ήρθε τόσο γλυκά, σαν αερικό και αιχμαλώτισε σαγηνευτικά τις στιγμές τους. Θαρρείς κι ήπιε κρυφά μια γουλιά απ' τη λεμονάδα στο ποτήρι του.
Στην ολοζώντανη μνήμη της, τούτες οι γραμμές. Με αφορμή μια συνάντηση, μια Κυριακή στην Αθήνα της...

9 Σεπ 2008

Επιστροφή

Επιστροφή από το κλεινόν -και ιδιατέρως ζεστό το περασμένο σαββατοκύριακο- άστυ... Με αταξινόμητες ακόμα τις αποσκευές... Με σκέψεις, κουβέντες, εικόνες, ιστορίες, ψιλομπερδέματα στις διαδρομές, βόλτες, σιωπές, πόρτες ανοιχτές, ψυχές ανοιχτές, καθαρά βλέμματα, ενθαρρυντικές χειραψίες, όλα εντός μου ωραία, φωτεινά και πολύ δυνατά...
Κάτια, Mauro, Θωμά, Πάρη, Κωστή, Θοδωρή, Γιάννη και Νίκο, Γιάννη, σας ευχαριστώ από καρδιάς... Για όλα... Ήταν πολύτιμες οι στιγμές μου μαζί σας...

υ. γ.
Την παραπάνω φωτογραφία από τη νυχτερινή Αθήνα, τη βρήκα στο blog της "Ιδιωτικής Οδού" ...
(Καλημέρα Παναγιώτη)

2 Σεπ 2008

τρεις του Σεπτέμβρη

Δια χειρός Μάνου Ελευθερίου:
«Θα σε ξανάβρω
στους μπαξέδες
τρεις του Σεπτέμβρη
να περνάς…».
Στο τραγούδι του Ηλία Ανδριόπουλου «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες»«Lyra», δίσκος «Γράμματα στον Μακρυγιάννη και άλλα λαϊκά*», εν έτει 1979. Με τον… «παλιό» Αντώνη Καλογιάννη και την Άλκηστη Πρωτοψάλτη, που μετρούσε τότε μόνο τέσσερα χρόνια στο ελληνικό τραγούδι, έχοντας ως αφετηρία της την «Τετραλογία» του Δήμου Μούτση.
Μπορεί οι «Μπαξέδες» απ’ αλλού να ξεκίνησαν κι αλλού να κατέληξαν, το τραγούδι, όμως, δεν έχασε την αξία του μέσα στα χρόνια. Τραγούδι ιστορικής μνήμης, που δίνει ραντεβού «τρεις του Σεπτέμβρη», κερνάει τσικουδιά στους καφενέδες και απλώνει το χέρι για να περάσουμε μαζί «του κόσμου το στενό γεφύρι». Έτσι κι αλλιώς, στα τραγούδια όλα μπορούν να συμβούν…

*με τραγούδια του Ανδριόπουλου, σε στίχους Μιχάλη Μπουρμπούλη και Μάνου Ελευθερίου.

Υ. γ.


Υπάρχει και η live ηχογράφηση του τραγουδιού «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες»… Από την Άλκηστη Πρωτοψάλτη στο Ηρώδειο, το Σεπτέμβρη του ’94 και από κει στο διπλό cd με την Πρωτοψάλτη σε τραγούδια του Ηλία Ανδριόπουλου («Προσανατολισμοί», «Λαϊκά προάστια», «Γράμματα στον Μακρυγιάννη), που κυκλοφόρησε δύο χρόνια αργότερα…

...απόγευμα του Σεπτέμβρη

«Κάποιο σταχτί απόγευμα του Σεπτέμβρη ήρθε κοντά μου, εκεί που χάζευα στα παρτέρια της αυλής, μου χάιδεψε το κεφάλι και μου είπε: «Τα λουλούδια μεγαλώνουν με τα τραγούδια των πουλιών». Ήμουν δεν ήμουν οχτώ χρονών. Ύστερα μπήκε μέσα, άνοιξε το ραδιόφωνο κι έκλεισε την πόρτα της. Έτσι έκανε. Πετούσε μια κουβέντα και μετά χανόταν… Έμπαινε στο σύννεφό της και ταξίδευε…».

Αλκυόνη Παπαδάκη, «Βαρκάρισσα της χίμαιρας».

Ο χάρτινος Σεπτέμβρης

Το σαλόνι της θείας Ευτέρπης ήταν γεμάτο από πίνακες, είχε και δυο Βικάτους κι ένα μικρό Παρθένη με μολύβι, αλλά και θαλασσογραφίες αγνώστων και πορτρέτα με παστέλ ξαδελφάδων και φίλων που πέθαναν και κανείς δεν ήξερε ποτέ τα ονόματά τους.
Ήταν η μικρή συλλογή του μακαρίτη του θείου Φοίβου, που ήταν παλιός υφασματέμπορος στην Αιόλου και παντρεύτηκε τη θεία όταν θα ήταν πια εξηνταπεντάρης κι αυτή κατά πολύ νεότερη.
Έσβησα το φως να μη με βλέπουν όλα αυτά τα ωραία πεθαμένα μάτια απ’ τα κάδρα και βυθίστηκα σ’ έναν ύπνο γεμάτο παιδικές φωνές και σκόνη απ’ τους καιρούς που στο μάθημα της ωδικής τραγουδούσα στη χορωδία δεύτερη φωνή:
«Ο χάρτινος Σεπτέμβρης της καρδιάς μας»
και ο τενόρος συμπλήρωνε σόλο:
«του φθινοπώρου μήνας,
χελιδονάκι, γεια»…


Από το μυθιστόρημα του Γιάννη Ξανθούλη «Ο χάρτινος Σεπτέμβρης της καρδιάς μας*»: «Κάποτε, όμως, άρχισα να μεγαλώνω πραγματικά και μόνο τότε ταξινόμησα εκείνες τις σκόρπιες μέρες του “Χάρτινου Σεπτέμβρη”, που πέρασε κι έφυγε μέσα απ’ τα πιο λαμπερά καλοκαίρια μας, λογαριάζοντάς τον σαν μήνα του φθινοπώρου από συνήθεια ημερολογιακή…» (Γ. Ξανθούλης).

*(Εκδόσεις «Καστανιώτη», πρώτη έκδοση 1989).