28 Απρ 2008

Καβάφης


"Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός,
γεννώντας μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές..." στη μετάφραση του Γιώργου Σεφέρη για το ποίημα του Έλιοτ.

Ο Απρίλης είναι και ο σημαδιακός μήνας για τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Γεννήθηκε στις 29 Απριλίου του 1863 και πέθανε στις 29 Απριλίου του 1933, πριν από 75 χρόνια. Στην Αλεξάνδρεια.
Ο ποιητής της καρδιάς μας. Με τον "ακριβό" λόγο. Και το ξεχωριστό αίσθημα των λέξεων. Μέγιστος! Για όλα..!

Κικής Δημουλά, "Της Διακαινησίμου"

Με καταπιέζει η αφοσίωση
που θα μας δείξει η νύχτα.

Προτιμώ να θυμάμαι.
Όχι πως μου στερέψανε οι ζωντανές εικόνες.
Αλλά οσάκις τις τοποθετώ
στη θέση που εκφράζουν
την επόμενη βλέπω να έχουν μετακινηθεί.
Το καταλαβαίνω απ’ τα γδαρσίματα
που δημιουργεί το σύρσιμο
από την πρώην θέση στη μετά
πάνω στης σταθερότητας το λούστρο.

Γι’ αυτό επιμένω να θυμάμαι.
Για να μη γίνονται ζημιές στο λούστρο.
Όχι γιατί με κάνει να αισθάνομαι διαρκέστερη
του τελειωμένου χρόνου το απεριόριστο.

Αν επιμένω να θυμάμαι
δεν είναι για να διευκολύνω τον Θεό -
διεγείροντας τις αδρανείς φιγούρες
παρέχω και σ’ εκείνον κάποια κινητικότητα.

Επιμένω να θυμάμαι
όχι γιατί μου την προσφέρει δωρεάν
η ευκολία αυτή την εκλογή.
Με κοπιώδες αίσθημα και θυσίες ξετρύπωσα
φέρνοντας άνω κάτω την απόγνωση
τον τρόπο να κουάξ τελεύ κουάξ ηλί -
μιλάω κορακίστικα να μην καταλαβαίνει
η απειλή τι καταφύγιο βρήκα.

Αν επιμένω να θυμάμαι
δεν είναι για να βρω δικαιολογίες
που μιλώ όλο με ίδιες λέξεις παλιωμένες.
Και τι θαρρείς πως είναι οι καινούργιες.
Μια πρόσκαιρη παιδιάστικη απείθεια στις παλιές.

Αν επιμένω να θυμάμαι
δεν είναι σώνει και καλά φυγομαχία
ούτε κι αποτραβήχτηκα να ζήσω σε τίποτα ερημιές.
Περνάει κόσμος και κοσμάκης από κει.
Ό, τι θυμάμαι θεωρείται
από τις πλέον κεντρικές περιφέρειες.

Για λίγη ελπίδα για λίγη ανανέωση
θυμάμαι. Τα μπούχτισα όλ’ αυτά που θα
κουάξ τελεύ κουάξ ηλί ανυπερθέτως.




Από την ποιητική συλλογή «Η εφηβεία της λήθης» (1994).

26 Απρ 2008

"μόνο η αγάπη μένει..."


Τι δώρο να σου φέρω στην ανάσταση
τα πλούτη δηλητήριο χρόνια τα ‘πιαμε
μια προσευχή θα κάνω μια παράκληση
συγχώρα μου τ’ ανθρώπινα κι αγάπα με.

Βγες τη νύχτα στο μπαλκόνι
μέτρα τα νεκρά τ’ αστέρια
είμαστε στον κόσμο μόνοι
γύρω άδειος ουρανός.
Η ζωή γυμνούς μας φέρνει
και μας παίρνει μ’ άδεια χέρια
μόνο η αγάπη μένει
όλα τ’ άλλα είναι καπνός.
Με παίρνουνε οι δρόμοι και με σέρνουνε
τυφλό πουλί που φτερουγά στην άβυσσο
οι ώρες της αγάπης μόνο μένουνε
να βρω δυο μέτρα ήλιο και παράδεισο.

Βγες τη νύχτα στο μπαλκόνι
μέτρα τα νεκρά τ’ αστέρια
είμαστε στον κόσμο μόνοι
γύρω άδειος ουρανός.
Η ζωή γυμνούς μας φέρνει
και μας παίρνει μ’ άδεια χέρια
μόνο η αγάπη μένει
όλα τ’ άλλα είναι καπνός.

Οι στίχοι ανήκουν στη στιχουργό Σώτια Τσώτου. Δε μετέχει της "αγοράς", αλλά η στιχουργική της αξία, όλα αυτά τα χρόνια, παραμένει σταθερή.

"μόνο η αγάπη μένει..."

Ηγέρθη!

"Διαγενομένου του Σαββάτου"... Ηγέρθη..! Πάσχα το τερπνόν, με τις αναμνήσεις από χρόνια περασμένα να ανασταίνονται... Και να ζωντανεύουν πρόσωπα που έφυγαν, εικόνες που έσβησαν, αρώματα που ξεθύμαναν...
"Χριστός ανέστη" και φέτος στην πέτρινη εξέδρα του κήπου... Με το βλέμμα στα βλέμματα των ανθρώπων... Αλλά και απέναντι... Στο κοιμητήρι... Με την υγρασία της λίμνης να νοτίζει το συναίσθημα... Απόψε που όλα ανασταίνονται... Τα στοιχεία της φύσης και τα στοιχειά των ανθρώπων... Ραντεβού, λοιπόν, σε λίγο... Για να μου ανάψεις και πάλι τη λαμπάδα με το αναστάσιμο φως, που εγώ θα σου φέρω... Για να σου αποκριθώ "ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ"!!

Καλό Πάσχα


Καλό Πάσχα φίλτατοι!

Με τα λόγια των ποιητών:
Εγώ σ’ ανάστησα με χώμα και νερό
χελιδονάκι να ’σαι μα κι αγρίμι
να σ’ έχω αλφαβητάρι στον καιρό
κι ανέσπερο καντήλι μες στη μνήμη...
(Νίκος Γκάτσος, "Η πλατυτέρα των ουρανών")




Εμείς αναστηθήκαμε
τη νύχτα που έβρεχε φως,
απ’ τη σπηλιά μας βγήκαμε
κι είπαμε έχει ο Θεός...
(Άρης Δαβαράκης, "Η μεγάλη αποκάλυψη")




Και με την επισήμανση του Χρήστου Γιανναρά: Η Ανάσταση δεν έχει οπαδούς, έχει τέκνα: Οσους γεννιώνται αυτοπροαίρετα στο ερωτικό άθλημα της αυθυπέρβασης...

Οδυσσέα Ελύτη, ΠΑΣΧΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ (ΠΑΣΧΑ)
ΚΑΘΑΡΗ ΔΙΑΦΑΝΗ ΜΕΡΑ. Φαίνεται ο άνεμος που ακινητεί με τη μορφή βουνού κει κατά τα δυτικά. Κι η θάλασσα με τα φτερά διπλωμένα, πολύ χαμηλά, κάτω από το παράθυρο.

Σου ’ρχεται να πετάξεις ψηλά κι από κει να μοιράσεις δωρεάν την ψυχή σου. Ύστερα να κατεβείς και, θαρραλέα, να καταλάβεις τη θέση στον τάφο που σου ανήκει.

ΚΥΡΙΑΚΗ (ΠΑΣΧΑ), β
ΑΝΕΜΟΕΣΣΑ ΚΟΡΗ ενήλικη θάλασσα
πάρε το κίτρο που μου ’δωκε ο Κάλβος
δικιά σου η χρυσή μυρωδία

Μεθαύριο θα ’ρθουν τ’ άλλα πουλιά
θα ’ναι πάλι ελαφρές των βουνών οι γραμμές
μα βαριά η δική μου καρδία.

(Από την ποιητική συλλογή «Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου», εκδόσεις «ύψιλον / βιβλία», 1984).

23 Απρ 2008

"φιλήματι"

τα λέμε συχνά τούτες τις μέρες... σχεδόν καθημερινά... με λόγια δικά μας... και με λόγια δανεικά... από τα τιμαλφή αποταμίευσης χρόνων... τα λέμε... από μια ανάγκη, που δεν επιθυμώ να την ερμηνεύσω... μέρες μεγάλης εβδομάδας... νύχτες του πάθους... του θείου... και του ανθρώπινου... μετρώ τις απουσίες... φωτίζω τους "ωσεί παρόντες"... καλώ τους απόντες στο μυστικό δείπνο των λέξεων, στο νιπτήρα των αισθημάτων... ονοματίζω τον προδότη... ξέρω ότι φιλήματι... ξέρω ότι μας περιμένει γολγοθάς... και που να βρεθεί σήμερα Σίμωνας για να τον αγγαρέψουμε... μας περιμένει ο σταυρός... και ο ληστής χρόνος, που θέλει να μας κλέψει το μνήσθητι... μας περιμένουν καρφιά... και δίψα... και αποκαθήλωση... και επιτάφιος... και ΑΝΑΣΤΑΣΗ.

Πράξη αγάπης


Η σταυρική θυσία του Ιησού Χριστού παραμένει η μεγαλύτερη πράξη αγάπης όλων των εποχών.
Πράξη εκούσιας ερωτικής προσφοράς…

"ό,τι σταυρώνεις..."

Τ' όνομά σου μου' φέρνε το σφύριγμα του αγέρα
τ' όνομά σου κι έτρεμε η ψυχή.
Ετοιμάσου μου 'λεγε η καρδιά,

μα κάθε μέρα στην υγειά σου μ' έπινε η βροχή.

Τρυφερά τις νύχτες την αγάπη μου φωνάζεις

τρυφερά σε γύρευα κι εγώ.
Το πρωί τριαντάφυλλο του κήπου μου φαντάζεις
το πρωί, τ' αγκάθι σου είναι εδώ.

Μα αν δεν σε βρω,

να μην ξεχνάς
ό,τι σταυρώνεις το προσκυνάς.

Τ' άγγιγμά σου χάραζε το σώμα μου απ' τη μνήμη

πρώτα η πίστη κι ύστερα διωγμοί.
Κάποιος άλλος φόραγε και μ ' έκανε συντρίμμι
τ' άρωμά σου κι έφυγα χλωμή.

Τρυφερά τις νύχτες την αγάπη μου φωνάζεις

τρυφερά σε γύρευα κι εγώ.
Το πρωί τριαντάφυλλο του κήπου μου φαντάζεις
το πρωί, τ' αγκάθι σου είναι εδώ.

Μα αν δεν σε βρω μην το λησμονάς

ό,τι σταυρώνεις το προσκυνάς.

Στίχοι της Λίνας Νικολακοπούλου σε μια μελωδία του Μάνου Χατζιδάκι. Την "Εποχή της αγάπης" τραγούδησε η Δήμητρα Γαλάνη στο δίσκο της "Χορός με τη σκιά μου" ("Σείριος", 1998).



"να βρω ένα χέρι καλό"

Να βρω ένα χέρι καλό
να γράψει αυτά που ποθώ
σωστά, στρογγυλά, καθαρά.
Να βρω ένα χέρι γερό
να δέσω. Να πιάσω. Γραμμή
χαρακιά και πορεία.
Να βρω ένα χέρι να μπω
μολύβι γαλάζιο, στητό
στη φλέβα. Στο αίμα. Στη γλώσσα.
Να βρω.

Θοδωρής Γκόνης

22 Απρ 2008

"γιατί πουλούσες μύρο..."

Μαγδαληνή σε φώναζαν
γιατί πουλούσες μύρο
μα εγώ στον κόρφο σ’ έψαξα
και βρήκα δάκρυα.
Απ’ τη δουλειά σε σχόλασαν

γιατί έφαγες το μήλο
το Σάββατο γονάτισες
στης γης μιαν άκρια.

Κι ήρθα ν’ ακούσω τις φωνές
που φύλαγες στο στρώμα
τη νύχτα που μου παίξανε
στα ζάρια το κορμί.
Ήρθα ν’ ακούσω τις φωνές
μα εσύ κοιμάσαι ακόμα
με το χεράκι ξέσκεπο να φαίνεται η πληγή.

Σου ‘σβήναν νύχτα το κερί
και σου ‘σπαγαν το τζάμι
μα εγώ φουστάνι σου ‘φερα
την Κυριακή κρυφά.
Το σπίτι βγήκε στο σφυρί
στην αγορά το χράμι
αγάπη μου, στεφάνι μου
μ’ αγκάθια πορφυρά.

Τους στίχους στη «Μαγδαληνή» έγραψε η Λίνα Νικολακοπούλου και τους μελοποίησε ο Σταμάτης Κραουνάκης. Την τραγούδησε η Δήμητρα Γαλάνη στο δίσκο της «Ανάσα, η τέχνη της καρδιάς».

"Η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή…"

«Εν συνόλω αριστουργήματα είναι τα ψαλλόμενα κατά τη εσπέραν ταύτην τροπάρια, αναφερόμενα εις την πράξιν της αμαρτωλού γυναικός και εις την προδοσίαν του Ιούδα.
Εξέχουσι δε προπάντων τα εν τοις “Αίνοις” ψαλλόμενα εις τρυφερώτατον ήχον και τούτων πάλιν υπερέχει δια την ιστορικήν του μάλιστα αξίαν το διάσημον της Κασσιανής τροπάριον, γνωστόν τοις πάσι… όπερ ψάλλεται αργώς και μετά μέλους εις τον σοβαρώτατον των ήχων, τον πλ. δ΄».


Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

21 Απρ 2008

Τα πάθη...


Εβδομάδα των Παθών... Το Πάθος του Ιησού... Και τα πάθη των ανθρώπων... Εκούσιο το πρώτο... Σωστικό... Ακούσια τα των ανθρώπων πάθη... Ζωγραφίζουν με τις αποχρώσεις τους τον πίνακα της καθημερινότητάς μας... Τα βλέπουμε, είναι γύρω μας, διαδραματίζονται μπροστά στα μάτια μας... Που κοιτάνε αλλού... Αδυνατούμε ή αρνούμαστε να συν-κινηθούμε... Το Πάθος του Χριστού και τα πάθη των ανθρώπων δεν ξέρω πόσους αγγίζουν πια... Σε πόσους προκαλούν δέος... Δε χωρούν στην αφασία της εποχής... Ενωπιόν τους στέκονται μόνο μερικοί τύποι, που δε μας γεμίζουν το μάτι... Οι "καταραμένοι"... Οι "τρελλοί"... Οι ποιητές... Όσοι, καρφωμένοι στο σταυρό του πάθους τους, θα προλάβουν να ψιθυρίσουν πριν το "τετέλεσται" Εκείνου, το δικό τους "μνήσθητί μου"...

20 Απρ 2008

Ο Νυμφίος

Βράδυ Κυριακής των Βαΐων... "Ο Νυμφίος εν τω μέσω της νυκτός"... "Ο Νυμφίος, ο κάλλει ωραίος παρά πάντας ανθρώπους"... Ο δικός μας Νυμφίος... Για χάρη μας εισέρχεται και πάλι στο νυμφώνα του εκούσιου Πάθους του... Ο Νυμφίος της καρδιάς μας... Ο Νυμφίος της θυσίας... Ο Νυμφίος της αγάπης... Του μανικού έρωτα... Μας καλεί να τον ακολουθήσουμε... Ελεύθερα... Ερωτικά... Χωρίς "πρέπει"... Χωρίς θρησκευτικούς κανόνες... Με ΠΙΣΤΗ.
Καλή Ανάσταση!!

Κικής Δημουλά, "Η απαρηγορία" (Μεγάλη Εβδομάδα)

Οι βιολέτες, όπως ανήσυχα,
διορατικά μυρίζουν
όταν κάτι δεν πάει καλά,
κάτι απογοητεύει πάλι.

Η Μεγάλη Εβδομάδα,
όπως στάζει κερί και τάμα
στη θρησκόληπτη ανάμνηση,
στην άθεη απουσία.

Η Κυριακή του Νυμφίου,
όπως αναστατώνει,
βασίζεις δεν βασίζεις το Μεγάλο
στις αφίξεις.

Οι διάφοροι Νυμφίοι,
που κάτι τους τυχαίνει και δεν έρχονται,
κάποια διήμερη εκδρομή,
κάποια ευκολότερη θρησκεία
που την ασπάζονται.

Οι πολλαπλασιασμένοι κήποι της Γεθσημανή
σε κάθε βήμα,
όπως κατασταλάζεις για το έθιμο,
έχουν δεν έχουν ανθίσει οι απορίες.

Οι Πατέρες μας, γέροι στο σπίτι,
περιμένουν αυγά και τσουρέκι.

Οι πολλαπλασιασμένοι κήποι της Γεθσημανή,
τα περιστύλια της υπομονής,
τα παγκάκια να κάτσεις να περιμένεις
τον ετήσιο Ιούδα,
που αργεί να ‘ρθει
από το ράφτη, απ’ τον κουρέα.
Το μεγάλο ποσόν που του δίνεις
για να δεχτεί να σε προδίνει ανεξήγητα.

Της καμπάνας η Μεγάλη εξάντληση
κι η απαρηγορία
ο νηστικός της ήχος
όπως λιποθυμάει
στα εαρινά αρμόνια
των καθολικών απογευμάτων.

Οι αργίες,
οι αργοπορίες,
οι αγριότητες,
όπως τις πάμε ως επάνω μόνοι μας.

Ο Σίμων, που στο τέλος αδιαφόρησε
κι έφτιαξε τη ζωή του.

Η Μυροφόρος έλλειψις,
που θα σε ψάχνει απόψε να σε ράνει.

Η Προηγιασμένη των διαφόρων θρήνων
τη Μεγάλη Εβδομάδα
και τις διάφορες άλλες εβδομάδες τα ίδια.

Η Αγία Επανάληψη,
η θαυματουργή,
η αχειροποίητος,
όπως τη βρήκανε ανυπόγραφη τα πράγματα,
θαμμένη
σε κάποια παλαιότητα της μοίρας μας,
σε κάποιο πρόγονό μας μέλλον.
Όπως την πιστεύω.


Από "Το λίγο του κόσμου" (1971).

Κικής Δημουλά, "Μεγάλη Εβδομάδα"

Το Όχι είναι δισύλλαβο:
βρέ – χει.
Ο Πιλάτος φοράει το μπλε του αδιάβροχο,
δεν βρίσκει ταξί,
οι συνειδήσεις συνωστίζονται
στον ίδιο μονόδρομο,
όλοι νίπτουν τας χείρας των,
μάλιστα τέτοιες μέρες.
Το Όχι είναι δισύλλαβο,
η ψιλή και η οξεία στο ο
κεντρώνει το Όχι,
μονόγραμμα των ημερών.
Το παράθυρο είναι δίφυλλο,
η ψιλή και οξεία βροχή
το κεντρώνει,
μονόγραμμα στο κλειστό Όχι.

Οι καμπάνες οι πένθιμες
ανοίγουν αυλάκια στον αέρα,
χύνονται και ποτίζουν εκτεταμένες ατονίες
ωσότου κάποια απόσταση απότιστη
να τις απορροφήσει.
Οι καμπάνες, ασχέτως του πένθιμες,
πάντοτε κάτι αποχωρίζουν,
πολλώ μάλλον οι πένθιμες.

Οι καμπάνες φορτώνουν
βαλίτσες στα πούλμαν,
τα τρένα τρέχουνε, ξεσκίζουν
και βάζουν κλήρο
στα ιμάτια των τοπίων.

Σταύρωσον, σταύρωσον
τα χέρια σου στο στήθος…
Τι άλλο να κάνω;
Ποιο μέτρο να κινητοποιήσω;
Που ξέρω από πού;
φεύγει το κάθε πράγμα;
Κάθε κατεύθυνση έχει το άλλοθί της.

Οι πασχαλιές εσταυρωμένες
σ’ ένα φθηνό ανθοδοχείο
εμψυχώνουν το άρωμα του θανάτου.
Τα μάτια σου
είναι οι δύο ληστές,
εκ δεξιών και εξ ευωνύμων.

Το Όχι είναι δισύλλαβο,
επιμένω
βρέ – χει.
Οι εκκλησίες ξεχειλίζουν,
όπως ξεχειλίζουν τα ποτήρια
στα άλλα πάθη που εορτάζουμε.

Οι εκκλησίες ξεχειλίζουν
αγάπα τον πλησίον σου…
Απαίτηση,
που μες στη ρύμη και τη γλύκα των ψαλμών,
περνάει σαν εύκολη αγάπη
και χάνει τη θεία απανθρωπία της,
το θείο ανεφάρμοστο.

Στην κοπιώδη πορεία του δεηθώμεν
τα μεγάλα κεριά προχωρούν,
τα κεριά της δραχμής μένουν πίσω.
Τα μικρά κεριά κουράζονται εύκολα,
λυγίζουν και διεκτραγωδούν
το αντίτιμό τους.
Η ανισότης των κεριών
αναλιώνει μυσταγωγικά.
Ο θεός τους ο νεωκόρος
τα ρίχνει στον Καιάδα της ανατήξεως.
Ξεχειλίζουν οι εκκλησίες.
Δεν χωράω, δεν πειράζει.
Θα μάθω το τετέλεσται
από άλλη πηγή.
Πιο θετική.


(Από την ποιητική συλλογή «Το λίγο του κόσμου» (1971).)

19 Απρ 2008

«…είμαι ο Λόγος, είμαι η Άνοιξη κι ΕΙΝΑΙ η Αγάπη»

Ποτέ δεν αγάπησα, δεν ταυτίστηκα, δεν ενστερνίστηκα το προπατορικό αμάρτημα και τις ζωγραφιστές του εικόνες. Το πριν και το μετά του. Ένας Αδάμ και μια Εύα πρώτα αθώοι κι αδαείς μέσ’ στον Παράδεισο, μετά φριχτοί κι άθλιοι, ντυμένοι με τη γύμνια τους και το σκοτάδι της δαγκωνιάς της γνώσης, να πορεύονται στο πουθενά της Πλάσης.
«Με πόνους να γεννήσεις τα παιδιά σου». Υπάρχει άραγε κι άλλος τρόπος;
«Με το αίμα σου και τον ιδρώτα σου να καλλιεργήσεις τη γη». Δηλαδή πως αλλιώς να δαμάσεις αυτό που σε ξεπερνάει, το ανερμήνευτο. Για μένα, Παράδεισος και άγνοια δεν πάνε μαζί. Το φως έχει βαρύτητα κι αξία μονάχα σε συνδυασμό με το σκοτάδι. Όλα είναι διπλά. Το καλό και το κακό, η ζωή κι ο θάνατος, η ζωή που δεν είναι ζωή κι ο θάνατος που δεν είναι θάνατος.
Το παραμύθι του Θεού του τιμωρού μόνο αποστροφή κι από γνώση γεννούσε στην ψυχή μου.
Αυτή η οριστικά κομμένη γραμμή της επικοινωνίας και της συνάντησης θνητού και Αιώνιου, μ’ όλο το λάθος στην πλάτη του ανθρώπου φορτωμένο, αυτό το δείγμα ζευγαριού που μ’ ένα φίδι ατέλειωτα θα γεύεται την πτώση, ήταν πολύ βαριά Διαθήκη κι ανελέητη. Πολλά χρόνια μετά, πολύ πρόσφατα τώρα, με δεδομένη εμπειρικά την ορθόδοξη πίστη μου, ξαναγυρίζω στις πηγές να καταλάβω και να μετα - λάβω της Ευ - αγγελίας, το χαρμόσυνο μήνυμα που έφερε στον άνθρωπο ο Χριστός, στα λόγια και στο βίο του.
Για την ανύψωση του κόσμου στο Ανάστημά Του, την Ανάσταση της Αληθείας την τρίτην ημέραν κατά τας γραφάς, την ένθεή μας φύση.
Καινή η Διαθήκη, με καινούργια μάτια κι εμείς να τη διαβάσουμε. Στα μάτια της Μαγδαληνής είδα τα δάκρυά μου. Θες πόρνη, θες ελεύθερη, γι’ άλλους δαιμονισμένη. Μα πάνω απ’ όλα ανθρώπινη, που ανύψωσε την Εύα. Σημείο αναφοράς πολύτιμο κι αναίτια για όλους μας κρυμμένο. Το μεγαλείο της γυναίκας που βυθίστηκε στη φύση της, για ν’ ανεβεί απ’ το μηδέν και να βρει το Ένα. Όχι που τη διαλέξανε, μα διάλεξε εκείνη το τι και ποιον περίμενε να βρει και να πιστέψει.
Δαίμονες είναι οι αισθήσεις. Πέντε τον αριθμό. Δαίμονας η επιθυμία. Δαίμονας και η οργή της γνώσης. Το σύνολο επτά.
Δεν τους παλεύεις με τα όχι και τα μη. Μονάχα με το είμαι. Είμαι κομμάτι από την ύλη αυτού του κόσμου. Είμαι το χάος και το φως, είμαι εσύ, είμαι ο Λόγος, είμαι η Άνοιξη κι ΕΙΝΑΙ η Αγάπη.
Την είδε η Μαγδαληνή τη Σταύρωσή Του δίπλα στην Παναγία Μητέρα Του, άντεξε τη ζωή μετά το θάνατό Του. Έτρεξε άφοβα στον τάφο του κι είδε αγγέλους που της είπαν την Ανάσταση. Κι όταν της φανερώθηκε με το «λεπτό» Του σώμα, σ’ αυτήν τα πρόσφερε τα τελευταία λόγια Του, και το ποτέ ξανά στο αντάμωμά τους, μέχρι το τότε μιας αλλιώτικης συνάντησης.

Λίνα Νικολακοπούλου

(Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 23 Απριλίου 1995)

Νίκου Γκάτσου, "Μέρες Επιταφίου"

Μεγάλη Δευτέρα

Περίμενέ με μάνα μου περίμενέ με ακόμα
ώσπου να φτάσει η άνοιξη στο παγωμένο χώμα.

Περίμενέ με μάνα μου σαν το πουλί του νότου
που σμίγει μάτι και φτερό να βρει τον ουρανό του.

Περίμενέ με μάνα μου κάποια Παρασκευή σου
στην πύλη του παράδεισου στο φρέαρ της αβύσσου.



Μεγάλη Τρίτη

Κάτω απ’ τα λάβαρα της Ρώμης
στην τέντα της Μαγδαληνής
εσύ πατέρας της συγγνώμης
κι εμείς παιδιά της ηδονής.

Βραχνή ακούστηκε η κραυγή
στα καπηλειά της πολιτείας
εσύ αμνίον για σφαγή
κι εμείς κριοί της αμαρτίας.

Δε σε πτοήσαν οι Πιλάτοι
ούτ’ ο καιρός που ειν΄ εγγύς
εσύ στων ουρανών τα πλάτη
κι εμείς παρείσακτοι της γης.


Μεγάλη Τετάρτη

Τετάρτη των τεφρών και των παθών
ο θάνατος δεν έχει παρελθόν.
Τετάρτη των ψυχών και των αγγέλων
ο θάνατος δεν έχει ούτε μέλλον.

Του σύμπαντος ηχεί το εκκρεμές
ξυπνήστε ν’ αποδώσουμε τιμές.
Φανήκαν οι ουράνιοι στρατηλάτες
σα σκοτεινού Ρουβίκωνα Γαλάτες.

Της γης αναθαρρήσαν οι πληγές.
Πότε θ’ ανάψει ο ήλιος πυρκαγιές
να κάψουν το παλάτι του Ηρώδη
και τ’ άνθος του κακού να γίνει ρόδι.



Μεγάλη Πέμπτη

Αυτός που κρέμασε τον ήλιο
στο μεσοδόκι τ’ ουρανού
κρέμεται σήμερα σε ξύλο
ίλεως Κύριε γενού!
Και στ’ ασπαλάθια της ερήμου
μια μάνα φώναξε: «παιδί μου»!

Με του Απριλιού τ’ αρχαία μάγια
με των δαιμόνων το φιλί
μπήκε στο σπίτι κουκουβάγια
μπήκε κοράκι στην αυλή.
Κι όλα τ‘ αγρίμια στο λαγκάδι
πήραν το δρόμο για τον Άδη.

Θα ξανασπείρει καλοκαίρια
στην άγρια παγωνιά του νου
αυτός που κάρφωσε τ’ αστέρια
στην άγια σκέπη τ’ ουρανού.
Κι εγώ κι εσύ κι εμείς κι οι άλλοι
θα γεννηθούμε τότε πάλι.


Μεγάλη Παρασκευή

Βαριά τα βήματά μου σέρνω
στο φως της μέρας το θαμπό
κρίνα της άνοιξης σου φέρνω
και στο σταυρό σου τ’ ακουμπώ
φίλε δακρυοπότιστε
των πρωτίστων πρώτιστε.
των πρωτίστων πρώτιστε.

Άρρωστος κύλησε ο αιώνας
κι ο ήλιος βγαίνει μισερός
σαν το φτερό της χελιδόνας
που το σακάτεψε ο καιρός
φίλε τρισμακάριστε
των αρίστων άριστε.
των αρίστων άριστε.

Σήμερα ο Άδης ηνεώχθη
γεφύρι εγίνη ο Γολγοθάς
και στου θανάτου εσύ την όχθη
άφατο δρόμο ακολουθάς
έγγιστε κι ανέγγιστε
των μεγίστων μέγιστε.
των μεγίστων μέγιστε.


Μέγα Σάββατον

Όλα στερέψαν σιγά σιγά.
Τα περιστέρια πετούν αργά
σε λίμνες άνυδρες βάλτους υγρούς
σε διψασμένους κήπους κι αγρούς.

Πίσω απ’ τους λόφους τους χαμηλούς
με τους προφήτες και τους τρελούς
στέκουν παράμερα τρία παιδιά
σα γλαροπούλια στην αμμουδιά.

Μες στων καιρών την ανημποριά
διώξε το γρέγο και το βοριά
και ξαναγύρισε ήλιε στη γη
με του θριάμβου σου την κραυγή.

Οι «Μέρες Επιταφίου» ήταν μια παραγγελία του Μάνου Χατζιδάκι για να έγραφε εκείνος μουσική πάνω στους στίχους του Νίκου Γκάτσου και να παρουσίαζε, με την Ορχήστρα των Χρωμάτων, ένα έργο κατάλληλο για τη Μεγάλη Εβδομάδα (1990). Κάτι που, τελικά, δεν πραγματοποιήθηκε…

Η Μεγάλη Εβδομάδα στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

Μ. ΔΕΥΤΕΡΑ
ΚΑΤΑΚΟΠΟΣ από τις ουράνιες περιπέτειες, έπεσα τις πρωινές ώρες να κοιμηθώ.

Στο τζάμι, με κοίταζε η παλαιά Σελήνη, φορώντας την προσωπίδα του Ήλιου.

Μ. ΤΡΙΤΗ
ΜΟΛΙΣ ΣΗΜΕΡΑ βρήκα το θάρρος και ξεσκέπασα το κηπάκι σαν φέρετρο. Με πήραν κατάμουτρα οι μυρωδιές, λεμόνι, γαρίφαλο.

Ύστερα παραμέρισα τα χρόνια, τα φρέσκα πέταλα και να: η μητέρα μου, μ’ ένα μεγάλο άσπρο καπέλο και το παλιό χρυσό ρολόι της κρεμασμένο στο στήθος.

Θλιμμένη και προσεκτική. Πρόσεχε κάτι ακριβώς πίσω από μένα.

Δεν πρόφτασα να γυρίσω να δω γιατί λιποθύμησα.

Μ. ΤΕΤΑΡΤΗ
ΟΛΟΕΝΑ ΟΙ ΚΑΚΤΟΙ ΜΕΓΑΛΩΝΟΥΝ κι ολοένα οι άνθρωποι ονειρεύονται σα να ’ταν αιώνιοι. Όμως το μέσα μέρος του Ύπνου έχει όλο φαγωθεί και μπορείς τώρα να ξεχωρίσεις καθαρά τι σημαίνει κείνος ο μαύρος όγκος που σαλεύει

Ο λίγες μέρες πριν ακόμη μόλις αναστεναγμός

Και τώρα μαύρος αιώνας.

Μ. ΠΕΜΠΤΗ
ΜΕΡΑ ΤΡΕΜΑΜΕΝΗ όμορφη σαν νεκροταφείο
με κατεβασιές ψυχρού ουρανού

Γονατιστή Παναγία κι αραχνιασμένη

Τα χωμάτινα πόδια μου άλλοτε

(Πολύ νέος ή και ανόητα όμορφος θα πρέπει
να ήμουν)

Οι και δύο και τρεις ψυχές που δύανε
Γέμιζαν τα τζάμια ηλιοβασίλεμα.

Μ. ΠΕΜΠΤΗ, β
ΣΩΣΤΟΣ ΘΕΟΣ. Όμως κι αυτός έπινε το φαρμάκι του
γουλιά γουλιά καθώς του είχε ταχθεί
έως ότου ακούστηκε η μεγάλη έκρηξη.

Χάθηκαν τα βουνά. Και τότε αλήθεια φάνηκε
πίσω από το πελώριο πηγούνι ο κύλικας

Κι αργότερα οι νεκροί μες στους ατμούς, εκτάδην.

Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΣΑΝ ΝΑ ΜΟΝΟΛΟΓΩ, σωπαίνω.

Ίσως και να ’μαι σε κατάσταση βοτάνου ακόμη
φαρμακευτικού ή φιδιού μιας κρύας Παρασκευής

Ή μπορεί και ζώου από κείνα τα ιερά
με τ’ αυτί το μεγάλο γεμάτο ήχους βαρείς
και θόρυβο μεταλλικό από θυμιατήρια.

Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, β
Αντίς για Όνειρο

ΠΕΝΘΙΜΟΣ ΠΡΑΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ μες στο λιβάνι
αναθρώσκουν παλαιές Μητέρες ορθές σαν κηροπήγια
τυφεκιοφόροι νεοσύλλεκτοι σε ανάπαυση
μικρά σκάμματα ορθογώνια, ραντιστήρια, νάρκισσοι.

Σαν να ’μαι, λέει, ο θάνατος ο ίδιος αλλ’
ακόμη νέος αγένειος που μόλις ξεκινά
κι ακούει πρώτη φορά μέσα στο θάμβος των κεριών
το «δεύτε λάβετε τελευταίον ασπασμόν».

Μ. ΣΑΒΒΑΤΟ
ΠΕΡΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΗ ΧΘΕΣΙΝΗ αϋπνία μου
λίγο, για μια στιγμή, μου χαμογέλασε
η θεούλα με τη μωβ κορδέλα
που από παιδάκι μου κυκλοφοράει τα μυστικά
Ύστερα χάθηκε πλέοντας δεξιά
να πάει ν’ αδειάσει τον κουβά με τ’ απορρίματά μου
- της ψυχής αποτσίγαρα κι αποποιηματάκια -
εκεί που βράζει ακόμη όλο παλιά νεότητα
και αγέρωχο το πέλαγος.

Μ. ΣΑΒΒΑΤΟ, β
ΠΑΛΙ ΜΕΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΙΑ της θάλασσας το μαύρο
εκείνο σύννεφο που ανεβάζει κάπνες
όπως φωνές επάνω από ναυάγιο

Χαμένοι αυτοί που πιάνονται από τ’ Άπιαστα

Όπως εγώ προχθές του Αγίου Γεωργίου ανήμερα
που πήα να παραβγώ μ’ αλόγατα όρθια
και θωρακοφόρους
και μου χύθηκε όλη, όξω απ’ τη γης, η ερωτοπαθής
ψυχή μου.


(Από την ποιητική συλλογή «Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου», εκδόσεις «ύψιλον / βιβλία», 1984).

Μεγάλη Εβδομάδα

Γράφει ο Χρήστος Γιανναράς:
Μια ακόμα «Μεγάλη Εβδομάδα» μας προκαλεί να αναμετρηθούμε με τη μεγαλοσύνη της, να γνωρίσουμε το Θεό καλλιεργώντας μια σχέση μαζί Του. Να φτάσουμε στη μεγάλη γιορτή.
Αλήθεια, πώς γεννιέται μια γιορτή; Κάποιος κάποτε αποφάσισε όλοι την τάδε μέρα να γιορτάσουν; Όχι, δεν νομίζω να συνέβη έτσι. Η χαρά δεν προαποφασίζεται, η χαρά ξεσπάει και γίνεται έκρηξη, ντύνει ξαφνικά τη ζωή στα γιορτινά και μεταμορφώνει την καθημερινή πραγματικότητα.
Η γιορτή γεννήθηκε, όταν τα ερωτήματα των ανθρώπων για το νόημα για το σκοπό, για την ουσία της ζωής απασχολούσαν κατά κύριο λόγο τον άνθρωπο. Και γιορτή ήταν το «ευ-αγγέλιο»: ένα συναρπαστικά ευφρόσυνο μήνυμα. Το μήνυμα έλεγε ότι χαρίστηκε στους ανθρώπους η δυνατότητα της νίκης καταπάνω στο θάνατο
Η Μεγάλη Εβδομάδα μας δίνει την ευκαιρία της εμπειρικής ψηλάφησης, της εμπειρικής κατανόησης του όντως υπαρκτού και όντως πραγματικού, του πραγματικά πραγματικού. Μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον Θεό καλλιεργώντας μια σχέση μαζί Του, όχι κατανοώντας Τον σαν έννοια.
Έτσι και στην εμπειρία της Μεγάλης Εβδομάδας, στην εκκλησιαστική εμπειρία γενικότερα, είναι η σχέση με τον κόσμο της ποίησης και των συμβόλων, της εικόνας και της δραματουργίας, της νηστείας και της κάθαρσης, που μας εισάγει εμπειρικά στη γνώση. Στη γνώση που προκύπτει από την ανταπόκρισή μας στον έρωτα του Θεού για τον κάθε άνθρωπο.
Δεν είναι βιαστής της ελευθερίας και της προσωπικής ακεραιότητας του ανθρώπου ο Θεός, είναι Νυμφίος. Απομένει στον άνθρωπο η ελεύθερη αγαπητική συγκατάθεση για να εισέλθει στο χώρο (Νυμφώνα) της ακατάλυτης από το θάνατο ζωής.
Αυτό που ζητάει ουσιαστικά ο Θεός από τον άνθρωπο δεν είναι ούτε τα ατομικά κατορθώματα ούτε οι αξιομισθίες, αλλά μια κραυγή εμπιστοσύνης και αγάπης από τα βάθη της αβύσσου μας, ή ακόμα, ίσως, μια στιγμή ανάνηψης και αγωνίας μέσα από τον κλειστή και καλοασφαλισμένη αντίληψη της ευτυχίας μας.
Το μήνυμα είναι άμεσο μέσα από κάθε φάση της ζωής της Εκκλησίας, σε κάθε μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας. Δεν είναι μήνυμα ηθικό. Η Ηθική και η Θρησκεία εμφανίζονται από τη στιγμή που έχει καταλυθεί η οργανική και άμεση σχέση του ανθρώπου με το Θεό, είναι η προσπάθεια να αναπληρωθεί η απουσία σχέσεως με πράξεις εξιλεώσεων, είναι τα αποτελέσματα της πτώσης του ανθρώπου, της προσπάθειάς του να αυθυπάρξει (της απόφασής του να διακόψει τη σχέση μαζί Του).
Μεγάλη Εβδομάδα. Με ποιες εμπειρίες, αλλά και με ποια γλώσσα να μιλήσουμε οι άνθρωποι της σημερινής εποχής, για το μυστήριο του Σταυρού του Χριστού; Τα όσα άρρητα κατορθώνει να πει η Εκκλησία στις ακολουθίες της με την ποιητική Θεολογία των Βυζαντινών, μοιάζουν ακατανόητα για την «κοινωνία της αφθονίας», την κοινωνία με μοναδικό στόχο την ευζωία, την κοινωνία με τη λογική των πέντε αισθήσεων. Είναι μωρία σύμφωνα μ’ αυτήν τη λογική η Σταυρική Θυσία και η Ανάσταση που την ακολουθεί…


...δε γνώρισαν τη σταύρωση και την ανάσταση...

...Άκου τα σήμαντρα
των εαρινών εκκλησιών.
Είναι οι εκκλησιές
που δε γνώρισαν τη σταύρωση
και την ανάσταση.

Γνώρισαν μόνο τις εικόνες
του Δωδεκαετούς
που 'χε μια μάνα τρυφερή
που τον περίμενε τα βράδια στο κατώφλι
έναν πατέρα ειρηνικό που ευώδιαζε χωράφι
που’ χε στα μάτια του το μήνυμα
της επερχόμενης Μαγδαληνής...
(Γιάννης Ρίτσος, από την «Εαρινή Συμφωνία»)

18 Απρ 2008

«Του Λαζάρου»

Νεφοσκεπές ψιλόβροχο ημέρας.
Κάτι μωραί καμπάνες πιτσιλάνε
τον ύπνο του Λαζάρου να εξέλθει.
Καλά στοκαρισμένο το φως γύρω γύρω.

Είχα και γω να δεύρο κάποιους έξω
μα δε μου αποκρίθηκαν αν θέλουν.

Πως ν’ αποκριθούν
με ωτακουστή που άφησες καλά στοκαρισμένο
το φως γύρω γύρω.

Κι έπειτα γιατί τους ρωτάς αν θέλουν.
Το θαύμα δε ρωτάει.
Σ’ αρπάζει από το αυτί και
σέρνοντας σε πετάει στο φως.
Χαίρεσαι βέβαια με την έκλαμψη, δεν αντιλέγω
αλλά σε τρώει από μέσα σκουλήκι η αγωνία
μην είναι και τα θαύματα θνητά.

Άστους λοιπόν καλύτερα εκεί
μην έχωμεν να άρωμεν για δεύτερη φορά
κενόν τον κράββατόν τους.


(Από την ποιητική συλλογή της Κικής Δημουλά «Ενός λεπτού μαζί», «Ίκαρος» - 1998).

15 Απρ 2008

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΙΑΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑΣ


Aπό τα ωραία του διαδικτύου και της μπλογκόσφαιρας: Στο μπλόγκ http://apoxroseis.blogspot.com/ του αλέξη λ. μπήκα εντελώς τυχαία και είδα αναδημοσιευμένη από το δικό μου ιστολόγιο την ανάρτησή μου ΣΤΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΜΕ «ΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ»! Ευχαριστώ τον άγνωστο σε μένα αλέξη λ., ο οποίος προφανώς συμμερίστηκε το πρωτότυπον του πράγματος και του έδωσε σημασία.

Σήμερα έλαβα και το έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας στα Γιάννενα, που μου εστάλη από το ίδρυμα ΚΑΤΣΑΡΗ. Πραγματικά με εξέπληξε η οργάνωση. Όλα εγκαίρως! Έτσι, αγαπητοί φίλοι, δημοσιεύω στη συνέχεια το πλήρες πρόγραμμα της συναυλίας μαζί μ’ ένα κείμενο του Μητροπολίτη Πέργης Ευαγγέλου για το τετράδιο της νιότης του Πατριάρχη.

ΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΜΕ ΤΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ Γενικός Σχεδιασμός – Επιμέλεια Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος
Λάμπρος Πορφύρας
Εσπερινός
Γεώργιος Δροσίνης
Εσπερινός
Δεν θέλω
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ζαχαρίας Παπαντωνίου
Η προσευχή του ταπεινού
Μουσική: Σόλων Μιχαηλίδης Κωστής Παλαμάς Κασσιανή Μουσική: Δημήτρης Μητρόπουλος
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Ψαλμός
Μέλος: Λυκούργος Αγγελόπουλος
Μιλτιάδης Μαλακάσης
Βιβλία και λουλούδια Μουσική: Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου Στέφανος Μπολέτσης Λόγια σε μικρό αδερφό Μουσική: Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου Paul Verlaine
Grotesques (απόσπασμα)
Οι αλήτες, μετάφραση Γ. Σημηριώτη
Λορέντζος Μαβίλης
Λήθη
Μουσική: Ελένη Λαμπίρη
Στέφανος Μπολέτσης
Και τώρα;
Μουσική: Δημήτρης Δημακόπουλος Κωστής Παλαμάς
Το τραγούδι του Σταυρού Σ. Βοτανιάτης (Στυλιανός Χαρκιανάκης, νυν Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας)
Γύρευε πάντα
Μουσική: Βασιλική Φιλιππαίου
Μητροπολίτης Πέργης Ευάγγελος
Προς το τέρμα
Μουσική: Κωνστάντια Γουρζή Κ. Π. Καβάφης Θερμοπύλες Μουσική: Αντίοχος Ευαγγελάτος Κεριά Μουσική: Γιάννης Ιωαννίδης Τα τείχη Μουσική: Λεωνίδας Ζώρας Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον
Μουσική: Γιώργος Κουρουπός
Η πόλις
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΝ Μαργαρίτα Συγγενιώτου, μέτζο σοπράνο Δάφνη Πανουργιά, σοπράνο Τάσος Σπηλιωτόπουλος, πιάνο Παναγιώτης Ανδριόπουλος, ψάλτης - τραγούδι Λίλα Μπακλέση, αφήγηση Τα μουσικά θέματα για πιάνο ανάμεσα στις αναγνώσεις είναι του Μάνου Χατζιδάκι.

Το Τετράδιο της νειότης…
Κι όλο τον κύτταζα τον Πατριάρχη, βλέποντας να ραγίζει πάνω «στ’ αρχαία μονοπάτια». Κι ήταν σα να τον είχα μπροστά μου, την ώρα που παιδί αντέγραφε τον Παλαμά στο «Τετράδιο της νειότης» του. Άραγε το θυμήθηκε πόσο «στο πρώτο μοσκοβόλημα ενός ρόδου μακρυνού του δάκρυσαν τα μάτια;»Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν είναι ποιητής. Είναι εραστής της ποίησης. Και της δημιουργίας του κόσμου, που θέλει πάντα να την αισθάνεται και να τη χαίρεται. Όμως, η συγκομιδή των στίχων του «τετραδίου» του μας τον εικονίζει και σαν ευχάριστο εκφραστή και εφαρμοστή τους. Πολλοί από τους στίχους του Μαβίλη και του Πορφύρα και του Δροσίνη ή του Πολέμη, του Παλαμά και του Παπαντωνίου και τόσων άλλων που πληρώνουν τις εβδομηντατρείς σελίδες του, τους βλέπουμε να απαγγέλλονται σήμερα «βιωματικά» από τον ίδιο. Μέσ’ από την εύλαλη μαρτυρία της επίγνωσης των καιρών και του χρέους, που δεν θέλουν «κρυμμένο το τάλαντο σε χέρσας γης τα βάθη» (Πολέμης). Μα να «δίνει φως από τη φλόγα του» (Δροσίνης). Από τη λάμψη του θεσμού και των αιώνων.
Μητροπολίτης Πέργης Ευάγγελος
Εκ Φαναρίου Γ’
(Από το panagiotisandriopoulos.blogspot.com)

Υστερόγραφο:

Ευχαριστίες θερμές...

Έδωσα χώρο στην παρουσίαση της εκδήλωσης, όχι μόνο χάρη στο όντως "πρωτότυπον του πράγματος"... Λίγες μέρες πριν, είχα δει στο τυπογραφείο τυπωμένο το πρόγραμμα και είχα μια πρώτη αίσθηση και μια πρώτη απορία... Έψαξα στο ίντερνετ για να βρω κάτι σχετικό, προκειμένου να το δημοσιεύσω σε μια τοπική εφημείδα, με την οποία συνεργάζομαι. Αφενός, αυτό... Αφετέρου, ο θαυμασμός μου και η εκτίμησή μου στο πρόσωπο του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Στο Λόγο του και στις σιωπή του... "Ο Θεός να του δίνει δύναμη και φως", για να θυμηθώ και το στίχο του Σαββόπουλου...

Αλ.







14 Απρ 2008

Άμμος...

«Όσο κι αν κανείς προσέχει, όσο κι αν τα κυνηγά, πάντα πάντα θα ’ναι αργά, δεύτερη ζωή δεν έχει». (Οδυσσέας Ελύτης, από «Τα ρω του έρωτα»).
14 του μήνα Απρίλη σήμερα, ημέρα των γενεθλίων μου, μπροστά στην πύλη των τριάντα έξη…
Με αναπόφευκτες (;) σκέψεις για το χρόνο… «Ο χρόνος. Μακρύς. Αναρίθμητος και ταχυδακτυλουργός μέγας… Ο παρηγορητικός χρόνος. Όταν φεύγει μας αφήνει το τηλέφωνό του. Απαντάει πάντα η στενογράφος του: η μνήμη. Ποτέ ο ίδιος», γράφει η αγαπημένη μου Κική Δημουλά στον «Φιλοπαίγμονα μύθο» της.
Με σκέψεις για το χρόνο λοιπόν… Για το εφήμερο και το αιώνιο της διάστασής του. Γι’ αυτό που περνάει στιγμή τη στιγμή, μέρα με τη μέρα, μήνα με το μήνα, χρόνο με το χρόνο. Γι’ αυτό που περνάει από πάνω μας άλλοτε γλυκά και ήσυχα, άλλοτε αδυσώπητα και σκληρά…
Και τι μένει; «Ό,τι ζούμε, ό,τι κι αν πούμε άμμος στα χέρια και κυλά. Κι ό,τι μένει είναι ό,τι αντέχει με τον αγέρα και το χρόνο να μιλά…» γράφει ο εξαίρετος Παρασκευάς Καρασούλος και ερμηνεύει η Δήμητρα Γαλάνη, από τις
«ιδανικές φωνές κι αγαπημένες».
Άμμος στα χέρια… Που μπορεί να τη φυσήξει ένας άνεμος δυνατός και να τη σκορπίσει παντού. Που μπορεί, όμως, να τη φυλάξουμε καλά στο μπουκαλάκι της ανάμνησης και να την κρατήσουμε για όσο…
Ό,τι μένει είναι ό,τι αντέχει… Είναι λέξεις, ανάσες, μνήμες, βλέμματα, αισθήματα, αλήθειες, δάκρυα, υποσχέσεις, είναι «ήχοι από την πρώτη ποίησι της ζωής μας» (του Αλεξανδρινού και τούτο)… κυρίως, όμως, είναι όσα θελήσαμε, όσα ονειρευτήκαμε και, εν τέλει, δεν πραγματοποιήσαμε από φόβο, από δειλία, από…
Είναι η ισχυρότατη πίστη μας πως… «είμαστε ακόμα ζωντανοί», δάνειο ζωής ανεξόφλητο στην ποιήτρια των στιγμών μας, στη Λίνα Νικολακοπούλου… ες αεί. Για να μας γιατρεύει τις πληγές, που η ίδια άνοιξε...



"...αλλά δεν έχω ευχάριστα"

Τα ρούχα που δεν έμαθα να πλένω
τα βάζω στη σακούλα και στα φέρνω
ρωτάς για την καριέρα μου
τη νύχτα και τη μέρα μου
κι εγώ να σου μιλάω καταφέρνω

Και σκέφτομαι που πίνω κόκα - κόλα
για να ’ναι πάντα ίδια αλλάζουν όλα
κι ανοίγω το ψυγείο σου
το έλα και το αντίο σου
ζητούσα στη ζωή μου, πάνω απ’ όλα

Μαμά πεινάω
Μαμά φοβάμαι
Μαμά γερνάω
και τρέμω να ’μαι
αυτό που χρόνια ανησυχείς
ωραία, νέα και ατυχής

Τα χρόνια που μεγάλωνες, για μένα
να ξέρεις πως σου τα ’χω φυλαγμένα
και τέλειωσα με άριστα
αλλά δεν έχω ευχάριστα
μαμά… όλα στον κόσμο είναι γραμμένα

Τριάντα καλοκαίρια και χειμώνες
τις άγριες σου φέρνω ανεμώνες
και κοίτα ένα μυστήριο
του κόσμου το κριτήριο
πως μοιάζουμε μου λέει σα δυο σταγόνες.


Τριάντα -και βάλε- καλοκαίρια και χειμώνες… Απρίλιος 1972 - Απρίλιος 2008...

10 Απρ 2008

Στα Γιάννενα με "Το τετράδιο του Πατριάρχη"

«Το Τετράδιο του Πατριάρχη» ήταν για μένα ένα στοίχημα με τον εαυτό μου: πώς να δώσω «ζωή» σε μια «άψυχη» ποιητική ανθολογία του μαθητού της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης Δημητρίου Αρχοντώνη, του σημερινού Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, που άρχισε να γράφεται στις 14 Νοεμβρίου 1954.
Η πρώτη μου έρευνα απέδωσε καρπούς, καθώς βρήκα πολλά από τα ανθολογημένα ποιήματα – διάσημα στην εποχή τους – μελοποιημένα, κάποια την εποχή που γράφονταν κιόλας, από σπουδαίους έλληνες συνθέτες: Δημήτρης Μητρόπουλος, Αντίοχος Ευαγγελάτος, Μίκης Θεοδωράκης, Σόλων Μιχαηλίδης και άλλοι πολλοί ακόμα. Θέλησα όμως να έχω και σημερινές συνθέσεις.
Την ιδέα μου συνέδραμαν με προθυμία οι Πατρινοί συνθέτες Βάσω Φιλιππαίου, Σωτήρης Σακελλαρόπουλος, Εσθήρ Λέμη και ο φίλος Δημήτρης Δημακόπουλος από την Αμαλιάδα. Η παρουσίαση του «Τετραδίου» στην Πάτμο, στο Φεστιβάλ που διοργανώνει ο συνθέτης και μαέστρος Άλκης Μπαλτάς, το εμπλούτισε με μελοποιήσεις του Α. Μπαλτά και του Γιώργου Κουρουπού. Επίσης, ήλθαν πολύτιμοι αρωγοί στο εγχείρημά μου, καταθέτοντας, τις δικές τους μουσικές, ο πρωτοψάλτης Λυκούργος Αγγελόπουλος και η πιανίστρια Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου.
Έτσι, μέσα σε τέσσερα χρόνια το «Τετράδιο» ταξίδεψε στην Σύμη, την Κύπρο, την Πάτρα, την Πάτμο (με αφηγητές τον Γιάννη Φέρτη και την Μαρίνα Ψάλτη) την Αμαλιάδα και τώρα θα παρουσιαστεί στα Γιάννενα. Στις 18 Απριλίου –Παρασκευή του Λαζάρου- στην αίθουσα «Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος» της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας, θα παρουσιάσω με το «Πολύτροπον» (το καλλιτεχνικό σύνολο που απαρτίζεται από φίλους ικανούς μουσικούς) «Το Τετράδιο του Πατριάρχη» σε μια νέα εκδοχή. Την εκδήλωση διοργανώνει το ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΤΣΑΡΗ που τελεί υπό την Εφοροεπιτροπεία Αγαθοεργών Καταστημάτων της Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων. Η χαρά μου είναι μεγάλη γιατί αποδέχθηκαν την πρόσκλησή μου και θα τραγουδήσουν δυο παλιές καλές μου φίλες, διάσημες σήμερα στο χώρο τους: η μέτζο σοπράνο Μαργαρίτα Συγγενιώτου και η σοπράνο Δάφνη Πανουργιά.

(Από το panagiotisandriopoulos.blogspot.com)

1 Απρ 2008

Καλό μήνα!

«Ο Απρίλης
-φημισμένος κηπουρός-
πήδηξε το πρωί στον χέρσο κήπο μου
κι ένα εξαίσιο έμπηξε τριαντάφυλλο…»
(Κική Δημουλά)
Καλό μήνα!