Μάνος Χατζιδάκις: «Για την Ελένη»

Δεκαετία ’70, τελική μορφή 1986. Κύκλος σε στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη και του συνθέτη. Πρώτη έκδοση σε δίσκο το ’78. Δεύτερη αναθεωρημένη το ’86. (Από την Εργογραφία του Μάνου Χατζιδάκι). Και στις δύο εκδόσεις τα εξώφυλλα είναι έργα του ζωγράφου Γιώργου Σταθόπουλου.

Ο δίσκος «Για τη Ελένη» κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1978, με ερμηνευτή το Στέλιο Μαρκετάκη. Η δεύτερη παρουσίαση αυτού του κύκλου τραγουδιών έγινε το 1986, με νέα ενορχήστρωση και με ερμηνεύτρια τη Μαρία Δημητριάδη. «Η καινούργια φωνή της με βοήθησε πολύ να ξαναβρώ την τραγικότητα που επιζητούσα να διαπερνάει τα απλοϊκά από μια πρώτη όψη τραγούδια μου», είχε πει τότε ο Μάνος Χατζιδάκις.
Ο Μάνος Χατζιδάκις γράφει για την Ελένη (στο δίσκο με τη Δημητριάδη): «Η Ελένη είναι ο μύθος για ένα κορίτσι του καιρού μας που έχει χαθεί. Η Ελένη είναι ένα φάντασμα με τη μορφή ενός κοριτσιού, που κάθε τόσο φανερώνεται και χάνεται μέσα από τις βροχές, μέσα από τα σύννεφα και μέσα από τον ήλιο. Η Ελένη, όπως η Μελισσάνθη, η Μάγδα και η Μαριάνθη των ανέμων, ανήκει στην πολύ προσωπική μου μυθολογία. Τα τελευταία χρόνια πολλές φορές σαν είμαι μόνος σκέπτομαι την έννοια κορίτσι να μπλέκεται παράξενα στον μύθο μου και στη ζωή μου. Ίσως γιατί η ηλικία μ’ εμποδίζει να δοκιμάσω την απειρία μου σε απομακρυσμένες ή καινούργιες εμπειρίες. Κι έτσι θα μείνω μ’ ό, τι θυμάμαι από τον έρωτα συγκεχυμένα και μισά. Με μιαν Ελένη που κάπου στη γη ή μες στην απέραντη οικουμένη έχει ταφεί».
Κάποια από τα τραγούδια «Για την Ελένη» τραγουδήθηκαν και από την Αλεξάνδρα στους δίσκους της «Η Αλεξάνδρα στα λαϊκά του Μάνου Χατζιδάκι» και «Η Αλεξάνδρα τραγουδά Μ. Χατζιδάκι - Β. Τσιτσάνη».

Τα δώδεκα τραγούδια του δίσκου:
Θέμα νυχτερινού αγγέλου, Για την Ελένη, Στην πύλη τ’ Αδριανού, Τραγούδια στο ηλεκτρόφωνο, Από το βράδυ ως το πρωί, Μυρίζει ο κόσμος γιασεμί, Νυχτερινός άγγελος, Το παλιό σπίτι, Καημός στη χαραυγή, Όταν θα βγάλω το χακί, Ψηλά στον Ακροκόρινθο, Ο μάγκας, Θάνατος στη λαχαναγορά.