17 Ιαν 2010

Όταν η Δήμητρα Γαλάνη «συνάντησε» το Βασίλη Τσιτσάνη...

«1974, λοιπόν, αν θυμάμαι καλά και η πορεία μου στο τραγούδι έχει ήδη αρχίσει δίπλα στους πιο καταξιωμένους δημιουργούς. Το τηλέφωνο χτυπάει κι ακούω τη φωνή του δασκάλου να μου λέει ότι θα ήθελε να πω σ’ έναν καινούργιο δίσκο το ένα τραγούδι που παλαιότερα είχε τραγουδήσει η Στέλλα Χασκίλ, το "Ακρογιαλιές δειλινά". Το μόνο που καταλάβαινα εκείνη τη στιγμή ήταν ότι μιλούσα με τον ζωντανό μύθο του τραγουδιού και ότι είχα φοβερή αγωνία για το κατά πόσον θα ήμουν αντάξια της επιλογής του…».
Δήμητρα Γαλάνη, εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» (19 Ιανουαρίου 1994).

«… Ο Τσιτσάνης μου έδειξε το δρόμο. Μου έδειξε πώς να φραζάρω σ’ αυτό το είδος. Μόνη, δεν θα το τολμούσα ποτέ. Είχα την αίσθηση του γελοίου. Είχα τον φόβο μην κάνω κάτι που να είναι γελοίο. Από τη μία μεριά αυτό με ανέστειλε σε πολλά, από την άλλη, όμως, μου έκανε και πολύ καλό, γιατί απέφυγα κακοτοπιές. Τραγουδάω, πια, Τσιτσάνη έχοντας περάσει από το σχολείο Τσιτσάνη».
Δήμητρα Γαλάνη, περιοδικό «Δίφωνο» (τ. 1).

To 1973, στο δίσκο «Τα ωραία του Τσιτσάνη», με βασικούς ερμηνευτές το Γρηγόρη Μπιθικώτση και το Σταμάτη Κόκοτα, η Δήμητρα Γαλάνη συμμετείχε τραγουδώντας, σε δεύτερη εκτέλεση, τις «Ακρογιαλιές - δειλινά», μαζί με τον Τσιτσάνη και «Το όνειρο της αδερφής». Δυο χρόνια αργότερα, το 1975, στο δίσκο «Σκοπευτήριο», με τη Βίκυ Μοσχολιού και τη Λιζέττα Νικολάου, ηχογράφησε σε πρώτη εκτέλεση τα τραγούδια του Τσιτσάνη «Η σκιά μου κι εγώ» και «Σταυραετός» σε στίχους του Κώστα Βίρβου.
Το 1983 κυκλοφόρησε ο «Ατέλειωτος δρόμος», ένας διπλός δίσκος της Γαλάνη, που περιείχε είκοσι τραγούδια διαφόρων δημιουργών. Μια μικρή ανθολογία με «παλιά και καινούργια τραγούδια, ελληνικά και ξένα, ρεμπέτικα και μπλουζ». Ανάμεσά τους και τρία του Τσιτσάνη: «Ακρογιαλιές δειλινά», «Κάθε βράδυ πάντα λυπημένη» και «Τα λιμάνια».
Το 1992 στο δίσκο της «Μ’ ένα γλυκό αναστεναγμό» -«δάνειο» από το στίχο του Τσιτσάνη στο «Ό, τι κι αν πω»: «λέω με δάκρυα και καημό κι έναν πικρό αναστεναγμό»- ο «δάσκαλος» είχε και πάλι θέση στο ρεπερτόριο της «μαθήτριάς» του. Με τα τραγούδια «Η σκιά μου κι εγώ» σε στίχους Βίρβου «καρφωμένους» στη μουσική, «Νοσταλγία» και «Ό, τι κι αν πω δε σε ξεχνώ» σε στίχους Τσιτσάνη. Στο ένθετο της έκδοσης, η Δήμητρα Γαλάνη γράφει:
«Ό, τι κι αν πω δε σε ξεχνώ… Βασίλη Τσιτσάνη και σ’ ευχαριστώ για ό, τι έμαθα κοντά σου και μέσα από το έργο σου. Ψάχνοντας από τότε, σχεδόν την κάθε νότα, την κάθε λέξη που έχεις γράψει, μπόρεσα να ανακαλύψω τον πλούτο της λαϊκής μας παράδοσης, την παγκοσμιότητα της μουσικής σου, την πραγματική έννοια του δημιουργού. Και τώρα που δεν είσαι πια εδώ να δεις τη σκοτεινιά αυτής της εποχής, προσπαθώ κι εγώ -με τον τρόπο μου- να σώσω ό, τι ακριβό έχει μείνει…».
Τέσσερα χρόνια μετά την κυκλοφορία του δίσκου της «Μ’ ένα γλυκό αναστεναγμό», η Δήμητρα Γαλάνη αναβίωσε για τρεις χρονιές το «Χάραμα» του Βασίλη Τσιτσάνη. Η Λίνα Νικολακοπούλου επιμελήθηκε ένα ξεχωριστό λαϊκό πρόγραμμα, που γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία και αποτυπώθηκε σε δύο live δίσκους: «Η Δήμητρα Γαλάνη στο Χάραμα», με τη συμμετοχή της Ελένης Τσαλιγοπούλου και του Γεράσιμου Ανδρεάτου στον πρώτο, της Έλλης Πασπαλά και του Φίλιππου Πλακιά στο δεύτερο.
«Το ΧΑΡΑΜΑ ήταν πάντα εκεί. Δίπλα στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, μέσα στα δέντρα. Ένα κέντρο μακριά απ’ το κέντρο, αλλά μέσα στην καρδιά όλων αυτών που πέρασαν μία νύχτα της ζωής τους σ’ αυτό το χώρο. Ακούγοντας τον Τσιτσάνη… ήσουν παρών κι αυτόπτης μάρτυς της ιστορίας που γραφόταν κάθε λεπτό και που αργότερα έγινε μύθος κι απ’ αυτό το μύθο κρατιόμαστε ακόμα κάθε φορά που το παρόν δε μας αρκεί για μέλλον». Λίνα Νικολακοπούλου.

Τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη με τη φωνή της Δήμητρας Γαλάνη υπάρχουν και στις παρακάτω δισκογραφικές εκδόσεις, από live εμφανίσεις της ερμηνεύτριας:
«Μια βραδιά με ένα τραγούδι» (1985), με το Σπύρο Σακκά: «Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα».
«Για πιάνο και φωνή», ζωντανή ηχογράφηση στις Βρυξέλλες (15/2/89), με το Θάνο Μικρούτσικο στο πιάνο: «Η αχάριστη».
«Η Δήμητρα Γαλάνη στο Χάραμα» (1994): «Ακρογιαλιές δειλινά» και «Συννεφιασμένη Κυριακή».
«Η Δήμητρα Γαλάνη στο Χάραμα - μέρος δεύτερο» (1996): «Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα» και «Απόψε στις ακρογιαλιές».
«Να μείνουν μόνο τα τραγούδια» (1998), live στη «Μέδουσα», με τον Κώστα Μακεδόνα: «Μην ξαναπερνάς» και «Το σκαλοπάτι σου» σε στίχους Γεράσιμου Τσάκαλου.

Υπάρχει και «Η Ραραού». Ένα τραγούδι του Χρήστου Νικολόπουλου πάνω σε στίχους του Βασίλη Τσιτσάνη, που με τη φωνή της Δήμητρας Γαλάνη ηχογραφήθηκε στο δίσκο «Η συνάντηση» (2001), στον οποίο ο Νικολόπουλος μελοποίησε στίχους του Τσιτσάνη για να τους τραγουδήσουν η Χαρούλα Αλεξίου, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Μανώλης Λιδάκης, ο Ηλίας Μακρής, η Μαρία Σπυροπούλου και ο ίδιος ο συνθέτης.

Ο Βασίλης Τσιτσάνης έφυγε από τη ζωή στις 18 Ιανουαρίου του 1984, την ίδια μέρα της γέννησής του (1917).
Η Δήμητρα Γαλάνη είναι η μοναδική τραγουδίστρια από τη γενιά της, που τραγούδησε Βασίλη Τσιτσάνη όσο ο ίδιος βρισκόταν στη ζωή και, κυρίως, μετά από δική του επιθυμία.


«Η σκιά μου κι εγώ»
Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης
Στίχοι: Κώστας Βίρβος
Ερμηνεία: Δήμητρα Γαλάνη
Δίσκος: «Μ' ένα γλυκό αναστεναγμό» (1992)

«Αχάριστη»
Μουσική & Στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Ερμηνεία: Δήμητρα Γαλάνη
Δίσκος: «Μια βραδιά μ' ένα τραγούδι» (1989)

Δεν υπάρχουν σχόλια: